Sieverdinkweg 16

3.2.1 Omgevingsvisie Gelderland

Op 9 juli 2014 hebben Provinciale Staten de Omgevingsvisie Gelderland vastgesteld. Op 24 september 2014 is door Provinciale Staten van Gelderland de Omgevingsverordening Gelderland vastgesteld en is de Omgevingsvisie in werking getreden. In de visie staan de hoofdlijnen van het provinciale beleid over onderwerpen als ruimte, water, mobiliteit, economie, natuur en landbouw. De verordening vertaalt de visie in regels waarmee de lagere overheden in de provincie rekening moeten houden in hun ruimtelijke plannen. De inzet van de verordening als juridisch instrument om de doorwerking van het provinciaal beleid af te dwingen is beperkt tot die onderdelen van het beleid waarvoor de inzet van algemene regels noodzakelijk is om provinciale belangen veilig te stellen of om uitvoering te geven aan wettelijke verplichtingen.

De provincie kiest er in de Omgevingsvisie voor om vanuit twee hoofddoelen bij te dragen aan gemeenschappelijke maatschappelijke opgaven. Deze zijn:

• een duurzame economische structuur;
• het borgen van de kwaliteit en veiligheid van onze leefomgeving.

Deze twee hoofddoelen benadrukken de rol en kerntaken van de provincie als middenbestuur. Zij beïnvloeden elkaar. Economische structuurversterking vraagt om een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Dat is een goede bereikbaarheid en voldoende vestigingsmogelijkheden binnen de provinciale grenzen. Het betekent ook een aantrekkelijke woon- en leefomgeving met de unieke kwaliteiten van natuur, water en landschap in Gelderland.

Duurzame economische structuur

Een gezonde economie met een aantrekkelijk vestigingsklimaat vraagt om krachtige steden en vitale dorpen met voldoende werkgelegenheid. Deze versterking van de economie gebeurt in een andere context dan een aantal jaar geleden. De komende jaren zullen minder in het teken staan van 'groei', maar meer in het teken van 'beheer en ontwikkeling van het bestaande'. De provincie wil kansen bieden aan bestaande en nieuwe bedrijven en het beleid richt zich op meer mogelijkheden voor bedrijven in en rond natuur. Hiertoe is de ecologische hoofdstructuur opnieuw gedefinieerd in het Gelders Natuurnetwerk (GNN) en de Gelderse Groene Ontwikkelingszone (GO).

Borgen van kwaliteit en veiligheid van de leefomgeving

Een aantrekkelijke leefomgeving vergt een goede kwaliteit en beleving van natuur en landschap in Gelderland, een gezonde en veilige leefomgeving en een robuust bodem- en watersysteem. De provincie zet daarom in op het waarborgen en op het verder ontwikkelen van die kwaliteiten van Gelderland. De realisatie van deze tweede centrale doelstelling betekent vooral: een gezonde en veilige leefomgeving, waarbij ontwikkeld wordt met kwaliteit. Ontwikkelingen moeten recht doen aan de ruimtelijke, landschappelijke en cultuurhistorische kwaliteiten van de plek en er moet zorg gedragen worden voor een compact en hoogwaardig stelsel van onderling verbonden natuurgebieden en behoud en versterking van de kwaliteit van het landschap. Om ontwikkelingen met kwaliteit te ondersteunen worden gebiedskwaliteiten in Gelderland opgenomen in een Gebiedenatlas.

Bij ruimtelijke initiatieven is de uitdaging de match te maken tussen de kwaliteiten van het betreffende initiatief en de kwaliteiten van de plek of het gebied waar het initiatief speelt. De Gelderse Ladder voor duurzaam ruimtegebruik wordt gebruikt als afwegingskader voor de vestigingsplek van stedelijke ontwikkelingen.

Regio Achterhoek

Op het niveau van Oost-Nederland is een nadere uitwerking gegeven op vraagstukken die daar spelen en ontwikkelingen die wenselijk zijn. De volgende kwaliteitsambities zijn van belang voor de regio Achterhoek:

• gezamenlijk werken aan een economisch en sociaal vitaal buitengebied en zorgen voor leefbaarheid in de kernen;
• aandacht voor ruimtelijke kwaliteit door verbetering van de landschappelijke kwaliteit én door verbetering van de leefbaarheid, de sociale cohesie op het platteland, de werkgelegenheid en het economisch bruto product van het platteland;
• een agrarisch toekomstperspectief ontwikkelen met gebruikmaking van de gebiedsdynamiek onder voorwaarde van behoud van de ruimtelijke kwaliteit;
• beheer en inrichting van het landschap meer integreren met activiteiten die baat hebben bij een mooi en goed onderhouden landschap (verdienlandschap);
• verder ontwikkelen van een duurzame en innovatieve economie met aandacht voor de maakindustrie en gebruik van hernieuwbare energie;
• streven naar een vitale leefomgeving, anticiperend op de krimp, met transitie van de woningvoorraad en afstemming van het voorzieningenniveau;
• zorgen voor voldoende verplaatsingsmogelijkheden en verbindingen tussen de regio en omliggende gebieden en binnen de regio, met specifieke aandacht voor (OV-)bereikbaarheid en breedband. Ten aanzien van natuur en landschap streeft het provinciaal beleid naar een compact en hoogwaardig stelsel van onderling verbonden natuurgebieden en naar behoud en versterking van de kwaliteit van het landschap. De opgaven zijn:
  • 1. het behouden en mogelijk vergroten van de biodiversiteit (soortenrijkdom) in de natuur;
  • 2. het verbinden van de Gelderse natuur met natuurgebieden in aangrenzende provincies en Duitsland;
  • 3. het betrekken van de mensen in een gebied bij het beheer van hun natuur en landschap.

Gelders Natuurnetwerk

In het kader van het provinciaal beleid voor natuur en landchap ligt het plangebied in het deelgebied Kotten-Brinkheurne-'t Woold. Ontwikkelingsdoelen natuur en landschap voor gronden die in dit deelgebied in het GNN liggen zijn:

• ontwikkeling droge en vochtige bossen met bijbehorende flora en fauna;
• ontwikkeling vochtige heide en heischrale graslanden rondom het Wooldse Veen en langs de Duitse grens;
• ontwikkeling beken en beekoevers;
• ontwikkeling ecologische verbinding Boven-Slinge met beken, beekoevers, poelen, natte graslanden en moerasjes, bosjes en singels;
• ontwikkeling biotopen voor reptielen en amfibieën (m.n. kamsalamander);
• ontwikkeling uitwisseling met de omgeving en vermindering barrièrewerking N319;
• ontwikkeling intensieve groen-blauwe en recreatieve dooradering;
• ontwikkeling herkenbaarheid essen ontwikkeling geomorfologie en beleefbaarheid van de beek;
• ontwikkeling bosranden en overgangen naar cultuurgronden, heide en schrale graslanden;
• ontwikkeling biotopen voor vogels van bossen en cultuurgronden ontwikkeling cultuurhistorische patronen (bijv. landgoederen, molens, ontginningen, houtwallen) en beheersvormen (hakhout);
• ontwikkeling ecosysteemdiensten.

De Omgevingsverordening voorziet in het beschermingsregime GNN. De bescherming van bos en natuur buiten het GNN (en GO) is een verantwoordelijkheid van gemeenten.

Nationaal Landschap Winterswijk

Het plangebied is onderdeel van het Nationaal Landschap Winterswijk. De volgende kernkwaliteiten worden aan het Winterswijkse landschap toegekend:

• Kleinschalig, organisch gegroeid halfopen landschap met afwisseling van bosjes, houtwallen, landbouwgrond, lanen, beken, boerderijen (oostelijke helft kleinschaliger dan westelijke helft);
• Rijk aan microreliëf (steilranden, essen en eenmansessen), een duidelijke terrasrand (westzijde);
• Meanderende beken in smalle dalen als doorgaande structuren, met natuurlijke begroeiing (elzen en essen) in halfopen landschap; overstromingsvlaktes in laagtes;
• Fraaie, open essen (opvallend groot op de plateaurand van Aalten tot Groenlo) en bijzondere broekgebieden;
• Historisch nederzettingspatroon, vervlochten in het landschap: oude boerderijplaatsen (zoals scholtenhoeven), vele gehuchten en grotere nederzettingen.

Voor het behoud van de kernkwaliteiten van het Nationaal Landschap Winterswijk is de Omgevingsverordening het juridisch vangnet in geval het provinciaal belang in het geding raakt.

In de uitvoeringsagenda van de Omgevingsvisie is het opstellen van een Gebiedenatlas opgenomen. In samenwerking met regio's, gemeenten en andere partners worden in de komende periode de verschillende gebieden tegen het licht gehouden. Getoetst wordt of aanpassing van de beschrijving van kernkwaliteiten en/of de begrenzing van het Nationaal Landschap nodig is. Vooralsnog geldt het bestaande kader van kernkwaliteiten, zoals vastgelegd in de voormalige Structuurvisie Gelderland 2005 (zie paragraaf 3.3.2).

Gelderse ladder voor duurzaam ruimtegebruik

Voor een goede afweging van keuzes voor locaties van nieuwe ontwikkelingen, staat de Gelderse ladder voor duurzaam ruimtegebruik centraal. Het gaat om het tijdig afwegen van kansen en mogelijkheden om bestaande gebouwen te benutten bij overwegingen van nieuwe bebouwing. De juridische basis hiervoor is de ladder voor duurzame verstedelijking die het Rijk heeft vastgelegd in het Besluit ruimtelijke ordening (Bro). Dit houdt in dat in bestemmingsplannen die voorzien in een stedelijke ontwikkeling moet worden aangegeven hoe met de ladder is omgegaan (behoefte, bestaand stedelijk gebied, bereikbaarheid).

De provincie heeft de ambitie om de ladder als instrument ook uit te werken voor landelijke functies. Daarom kiest de provincie ervoor om nu al consequent te spreken over de toepassing van de Gelderse ladder voor duurzaam ruimtegebruik. Aangezien de juridische borging is vastgelegd in het Bro, is de ladder niet nogmaals opgenomen in de Omgevingsverordening.

3.2.2 Omgevingsverordening Gelderland

Het provinciaal beleid richt zich op een duurzame groei van bedrijven met als doel een versterking van de economische en sociale structuur van het buitengebied. Een duurzame ontwikkeling kan alleen plaatsvinden met aandacht voor het behoud en de versterking van de kernkwaliteiten van het gebied. In de Omgevingsverordening zijn regels (randvoorwaarden) opgenomen passend bij de provinciale aanpak van ambities en doelen uit de Omgevingsvisie.

Planspecifiek

De van toepassing zijnde thema's voor het plangebied volgens de omgevingsvisie zijn 'Landschap' en 'Natuur'. Onderstaande afbeelding is een uitsnede van de respectievelijke kaarten.

Uitsnede themakaarten 'Landschap' en 'Natuur' (bron: Omgevingsvisie Gelderland)

Nationaal landschap en GNN

Het plangebied ligt geheel in het Nationaal landschap Winterswijk. In de verordening is bepaald (artikel 2.7.4.2) dat in een bestemmingsplan alleen activiteiten mogelijk zijn die de kernkwaliteiten van een Nationaal Landschap behouden of versterken. Een klein deel van het plangebied waar natuurontwikkeling plaatsvindt ligt deels in het Gelders Natuurnetwerk. In de verordening is bepaald (artikel 2.7.1.1) dat hier in principe geen nieuwe functies worden mogelijk gemaakt.

Dit bestemmingsplan ziet toe op het vastleggen van de bestaande situatie, waarbij het niet mogelijk is voor het bedrijf op deze locatie nog uit te breiden. Hierdoor vindt in ieder geval geen verslechtering van de situatie plaats en blijft dit naar de toekomst toe, gegarandeerd. De gronden waar de bedrijfsactiviteiten plaatsvinden liggen niet in het GNN. Vanwege de directe ligging tegen het GNN is in het kader van goede ruimtelijke ordening wel aandacht besteed aan het verbeteren van de situatie. Het plan voorziet in geluidsreducerende maatregelen, om verstoring van soorten te voorkomen (zie paragraaf 4.1.3). De natuurontwikkeling bestaat uit de aanleg van een poel met bijbehorend struweel, waarmee naar verwachting de aanwezige kernkwaliteiten van natuur en landschap worden versterkt. Landschappelijk wordt het perceel ingepast aan de oostzijde van de plek waar opslag plaatsvindt. Hier is een robuuste bomenstructuur voorzien. De maatregelen met betrekking tot het landschap zijn vastgelegd in een inrichtingsplan, zie paragraaf 3.3.2.

Gelderse Ladder

In paragraaf 3.1 is geconstateerd het plan geen stedelijke ontwikkeling inhoudt zoals gedefinieerd in het Bro, zodat een verantwoording op basis van de ladder achterwege kan blijven. De systematiek van de ladder is het meest waardevol als deze op regionaal en structuurvisieniveau wordt toegepast. Alleen op die niveaus kan de samenhang tussen (de herstructureringsopgave van) de bestaande voorraad in de diverse kernen en de nieuwe ontwikkelingen op de diverse in- en uitbreidingslocaties beschouwd worden. Met andere woorden er is sprake van een provinciaal belang indien de ruimtelijke ontwikkeling effect heeft op de vitaliteit van de bestaande kernen en de kern Winterswijk in het bijzonder.

Een nadere werkwijze voor het landelijk gebied hieromtrent is nog niet is opgesteld. In het kader van een goede ruimtelijke ordening kan het volgende worden opgemerkt. Er vindt geen nieuw beslag op ruimte plaats, de gronden zijn in het geldende bestemmingsplan al bestemd voor bedrijfsdoeleinden en het plan voorziet niet in het oprichten van nieuwe bebouwing of maakt dat mogelijk. Uit de toetsing op milieu- en verkeersaspecten komt naar voren dat weliswaar sprake is van een aanvaardbare verzwaring, maar deze is niet zodanig dat de aard van het gebied qua karakter veranderd.

Dit plan betreft een lokale ontwikkeling, de bedrijfsactiviteiten richten zich hoofdzakelijk op particulieren en bedrijven in het buitengebied. De met dit plan beoogde bestendiging van de huidige bedrijfsactiviteiten heeft geen onevenredig negatief effect op (ruimtelijke) ontwikkelingen in de kern Winterswijk. Een verantwoording op basis van de Gelderse ladder kan achterwege blijven.

Conclusie

De Omgevingsvisie Gelderland geeft aan dat de economische kracht en concurrentiepositie van Gelderland versterkt moet worden. Specifiek voor de Achterhoek wordt gestreefd naar een kansrijk platteland, waarin ruimtelijke kwaliteit hoog in het vaandel staat. Ruimtelijke kwaliteit wordt bepaald door de karakteristieke landschappelijke kwaliteit van de Achterhoek en de cultuurhistorie in combinatie met het verbeteren van de leefbaarheid, door het stimuleren van de sociale cohesie, de werkgelegenheid en het economisch bruto product van het platteland. Een ontwikkeling moet daarom positief bijdragen op deze punten.

Het vastleggen van de bestaande situatie in dit bestemmingsplan is in overeenstemming met de doelstellingen en ambities van het provinciale beleid. Het is geen grootschalige ontwikkeling die een ongewenste druk op functies in de kernen met zich meebrengt. Het is passend in het buitengebied, omdat het mede direct dienstbaar is aan de functies in het buitengebied. Hoewel het bedrijf geen uitbreidingsmogelijkheden krijgt, kan gesteld worden dat de huidige werkgelegenheid in ieder geval geborgd is en daarmee ook de leefbaarheid en sociale cohesie van het buitengebied van Winterswijk (zie ook paragraaf 3.3.1).

Het voorliggende bestemmingsplan beoogt de bestaande situatie niet alleen vast te leggen, maar ook de natuurlijke en landschappelijke kernkwaliteiten van het gebied te verbeteren. Door middel van een voorwaardelijke verplichting in de regels van dit plan, zijn geluidsreducerende maatregelen bij het bedrijf en landschappelijke inpassing gewaarborgd. Met het vergroten van de natuurbestemming is ook de beoogde natuurontwikkeling vastgelegd.

3.3.1 Visie Buitengebied

De gemeente Winterswijk streeft naar behoud van het cultuurlandschap. Bestaande waarden worden daarbij beschermd, verloren waarden worden hersteld en nieuwe landschappelijke waarden worden gecreëerd. De praktische uitwerking hiervan wordt toegespitst op specifieke landschapstypen. Hiermee wordt de bestaande diversiteit en afwisselingen in het landschap gewaarborgd en verder verbeterd. Bij het nemen van maatregelen of het opstellen van beleid kiest de gemeente voor maatwerk, waar nodig op perceelsniveau. Dit vraagt om flexibel beleid en goede samenwerking tussen de overheden en de burgers. Per saldo wordt de kwaliteit van het buitengebied (of een specifiek gebiedstype daarbinnen) behouden of versterkt bij iedere ontwikkeling die plaatsvindt.

De manier waarop de bewoners van Winterswijk met het landschap om zijn gegaan is bepalend geweest voor de huidige 'vorm' van dit landschap. Dit heeft geleid tot een landschap dat historisch waardevol is, erkend wordt en gewaardeerd wordt. De menselijke activiteit, van met name het agrarische gebruik, is een grote vormgever van het cultuurlandschap. Belangrijk is dat het landschap nog steeds in gebruik is als agrarisch productiegebied. Dit is mede bepalend voor de kwaliteit en de sfeer van het huidige landschap. De gemeente streeft ernaar dat de agrarische sector een belangrijke economische drager van het buitengebied blijft.

De gemeente Winterswijk is de eerst aangewezen overheidsinstantie die het lokale landschappelijke belang behartigt. In haar vertaling van het nationale beleid spreekt de gemeente van een Cultuurlandschap. Het behartigen van het landschappelijk belang gebeurt op twee manieren:

• Beschermen van waardevolle elementen;
• Ontwikkelen van nieuwe functies en/of nieuwe kwaliteitselementen.

Deze inspanning is gericht op behoud of versterking van het cultuurlandschap. Behouden alleen is echter niet genoeg. Het landschap is een dynamisch geheel dat ontstaat door de specifieke samenhang van de delen. Daarom worden nieuwe ontwikkelingen toegestaan. Deze nieuwe ontwikkelingen (b.v. zorgboerderijen, niet-agrarische werkfuncties, recreatie etc.) leveren een bijdrage aan het buitengebied (landschap, economie, leefbaarheid etc.).

Het behoud van authenticiteit en kwaliteit van gebouwen en groen staat hoog in het vaandel van het gemeentelijk beleid. De aandacht gaat daarbij primair uit naar dragers van het landschap, bijzonder kwetsbare elementen, moeilijk te vernieuwen elementen en zeldzame elementen. De veelheid van kleine elementen is daarbij karakteristiek voor Winterswijk. Private initiatieven voor landschapsversterking worden van groot belang geacht. Behoud en ontwikkeling van het agrarisch cultuurlandschap is leidend in de gemeentelijke strategie.

BCS is een bestaand niet-agrarisch bedrijf. De bedrijfsactiviteit is één van de (economische) dragers van het buitengebied. De rol van niet-agrarisch werken kan worden versterkt als compensatie voor het wegvallen van een deel van de agrarische werkgelegenheid. Werkgelegenheid in het gebied is van belang voor de bewoners van het buitengebied. Niet-agrarische bedrijvigheid vervult daarom een functie in het vasthouden van de plaatselijke bevolking. Dit is van belang omdat deze bewoners geworteld zijn in het gebied en het verleden van het gebied. Deze bewoners zijn de dragers van de lokale cultuur.

Uitbreiding van het bedrijf is acceptabel, mits de kwaliteit van dat landschap behouden blijft en/of wordt versterkt. De met het initiatief voorgestane inrichting en maatregelen sluiten goed aan op de doelstellingen van de Visie Buitengebied.

3.3.2 Landschapsontwikkelingsplan Winterswijk

Op 4 november 2009 is het Landschapsontwikkelingsplan (LOP) vastgesteld. Het LOP kan worden opgevat als een uitwerking van het Landschapsonderdeel van de Visie Buitengebied. Het LOP is de basis voor de uitvoering van landschapsprojecten en bevat het kader voor de invulling van het 'ja-mits' en 'nee- tenzij' beleid voor 'Waardevolle Landschappen' zoals verwoord in de Structuurvisie Gelderland 2005. De Structuurvisie is inmiddels vervangen door de Omgevingsvisie (zie paragraaf 3.2). Op termijn zal de provinciale ambitie ten aanzien van natuur en landschap worden uitgewerkt in een Gebiedenatlas. Dit is in wezen een actualisering van onder andere het LOP.

De hoofddoelstelling van het LOP is het bewaren en bevorderen van de unieke landschappelijke, ecologische en cultuurhistorische waarden die Winterswijk heeft, om een bijdrage te leveren aan:

• Versterking van de leefomgeving van bewoners en de waarborging van het cultureel erfgoed voor toekomstige generaties door functies op adequate wijze te situeren, te combineren en vorm te geven;
• Stimulering van lokale en regionale alternatieven voor verbetering van het landschap, waarbij samenhang, identiteit, verscheidenheid en beleefbaarheid van het landschap worden versterkt;
• Stimulering van particulieren en burgers in het uitvoeren van adequaat beheer van eigendommen, tot participatie in de beleidsuitvoering en tot het nemen van initiatieven als invulling van de eigen verantwoordelijkheid voor het behoud en de versterking van de kwaliteit van de leefomgeving;
• Vorming van een helder referentiekader voor de beoordeling van en het stellen van voorwaarden bij ruimtelijk relevante ingrepen vanuit de optiek van landschapskwaliteit.

Ingrepen in het landschap behoren te passen bij de karakteristieken van de onderscheiden landschappen. Het weren van ongewenste ontwikkelingen die de landschapskwaliteiten aantasten, is van groot belang. Net als de Visie Buitengebied zijn de kernkwaliteiten uit het LOP vertaald in het bestemmingsplan "Integrale herziening buitengebied Winterswijk".

Planspecifiek

In het LOP maakt het plangebied deel uit van deelgebied 15: Kulverheide en Kottenseveld. Dit gebied kenmerkt zich door een grootschalige structuur van bossen en open velden. Vanuit het landschap is hier geen behoefte aan verdichting, het gebied bestaat dan ook vrijwel geheel uit terreinen waar de bestaande openheid als waardevol wordt gekenmerkt.

Schets inpassing natuurgebied en grondopslag

Onderhavig initiatief legaliseert de bestaande bedrijfsactiviteiten, in nieuwe bebouwing is niet voorzien. Waar van toepassing wordt het perceel beter ingekleed in het landschap. De natuurontwikkeling ten zuidwesten van het perceel is hierbij een belangrijk onderdeel, hiermee wordt de landschappelijke en natuurwaarde van het gebied verder vergroot.

De opslag van de grond wordt landschappelijk ingepast, conform het LOP gebeurt dit met streekeigen beplanting. Dit sluit niet direct aan bij de waarde 'openheid van het landschap'. Het kenmerk openheid is met name gericht op behoud van landschappelijk waardevolle essen. Een dergelijke es ligt verderop in het land (ten zuidoosten van de plangrens), onderhavig perceel is hier geen onderdeel van. De aantasting de landschappelijke kwaliteit 'openheid' is daarom beperkt. Hierbij is van belang dat de locatie waar aangeplant moet worden niet zichtbaar is vanaf openbaar gebied; de omliggende agrarische gronden worden als zodanig gebruikt en zijn niet voor publiek toegankelijk. Aanplant is wel wenselijk om de grond die hier opgeslagen ligt, niet 'vrij' te laten liggen. In feite wordt een smalle strook onttrokken aan het open landschap en opgenomen in de bestaande bosrand. Hierdoor blijft ook de visuele aantasting beperkt.

Aan de westzijde van het perceel wordt gebruik gemaakt van het bestaande bosperceel. Met het gebruik van bestaande groenelementen, de inpassing van de locatie voor grondopslag en de natuurontwikkeling draagt dit plan bij aan de kwaliteit en instandhoudingsdoelen van het Nationaal Landschap Winterswijk, zoals vastgelegd in het gemeentelijk beleid.

4.1.1 Bodem

Bij een bestemmingsprocedure dient op grond van artikel 3.1.6 Bro te worden nagegaan of de bodemkwaliteit de planontwikkeling in de weg staat. Aan de hand van beschikbare bodeminformatie moet onderbouwd worden wat de verwachte bodemkwaliteit is, of bodemonderzoek nodig is en of er maatregelen nodig zijn om de bodemkwaliteit geschikt te maken voor het beoogde gebruik. Dit is geregeld in de Wet Bodembescherming. De bodemkwaliteit kan namelijk van invloed zijn op de beoogde functie van het plangebied. Indien sprake is van een functiewijziging zal er in veel gevallen een bodemonderzoek moeten worden uitgevoerd op de planlocatie. Middels dit onderzoek kan in beeld worden gebracht of de bodemkwaliteit en de beoogde functie van het plangebied bij elkaar passen.

Planspecifiek

Initiatiefnemer was in het verleden aangesloten bij de BSB-stichting. In dit kader zijn onderzoeken gedaan naar de bodemgesteldheid ter plaatse. Uit deze informatie is gebleken dat aan de voorzijde van het perceel ter plaatse van het kantoor een geval van sterke bodemverontreiniging is geconstateerd van circa 195 m3 als ook, op dezelfde plaats, een geval van grondwaterverontreiniging van circa 110 m3. Uit de gegevens wordt niet ingeschat dat er onaanvaardbare risico's zijn: sanering en/of nader onderzoek mag uitgesteld worden. Er dient wel aandacht geschonken te worden aan het volgende:

• bij activiteiten waar verontreinigende grond wordt afgevoerd, kan deze verontreinigende grond niet zonder meer hergebruikt worden. Daarnaast kunnen voor werkzaamheden met grond of grondwater mogelijk andere vergunning of ontheffingen nodig zijn;
• bij het onttrekken en eventueel toepassen van verontreinigd grondwater dient rekening gehouden te worden met de aangetroffen verontreinigingen. Het grondwater is niet voor elk gebruik geschikt. Ook ter plaatse van verontreinigde grond is de deellocatie niet voor elk gebruik, zoals moestuin of speeltuin;
• bij een eventuele aanvraag om omgevingsvergunning voor bouwen dient in de regel een bodemonderzoek toegevoegd te worden. Bij een omgevingsvergunning kunnen dan voorwaarden worden verbonden aan die vergunning;
• bij verkoop van de grond moet de verontreiniging gemeld worden aan de potentiële koper;
• banken en hypotheekverstrekkers kunnen weigeren een hypotheek te verstrekken op de grond, vanwege deze verontreiniging.

Een en ander is vastgelegd in een brief van de provincie Gelderland die als bijlage 1 bij dit bestemmingsplan is opgenomen. In onderhavige situatie gaat het om legalisatie van bedrijfsactiviteiten. De vastgestelde bodemverontreinigingen bevinden zich niet binnen de terreindelen waar sprake is van gewijzigd gebruik (strook grondopslag en natuurgebied). Er is geen aanleiding om deze terreindelen als verdacht aan te merken en aangenomen is dat de bodemkwaliteit voldoende is voor de beoogde gebruiksvormen.

Er is geen sprake van een wijziging van de bedrijfsactiviteit of verkoop van het terrein. Bij een aanvraag omgevingsvergunning voor bouwen of wijziging van planologisch gebruik kan een seperaat onderzoek opgevraagd worden door het bevoegd gezag. Voor dit bestemmingsplan is geen nader onderzoek vereist, vanuit het aspect bodem zijn er geen belemmeringen voor de uitvoering van dit plan.

4.1.2 Lucht

In de Wet Milieubeheer gaat paragraaf 5.2 over luchtkwaliteit. Deze paragraaf vervangt het Besluit Luchtkwaliteit 2005 en staat ook wel bekend als de Wet luchtkwaliteit. De Wet luchtkwaliteit introduceert het onderscheid tussen 'kleine' en 'grote' projecten. Kleine projecten dragen 'niet in betekenende mate' (NIBM) bij aan de verslechtering van de luchtkwaliteit. Een paar honderd grote projecten dragen juist wel 'in betekenende mate' bij aan de verslechtering van de luchtkwaliteit. Het gaat hierbij vooral om bedrijventerreinen en infrastructuur (wegen).

Wat het begrip 'in betekenende mate' precies inhoudt, staat in een de algemene maatregel van bestuur 'Niet in betekenende mate bijdragen' (Besluit NIBM). Op hoofdlijnen komt het erop neer dat 'grote' projecten die jaarlijks meer dan 3 procent bijdragen aan de jaargemiddelde norm voor fijn stof en stikstofdioxide (1,2 microgram per m3) een 'betekenend' negatief effect hebben op de luchtkwaliteit. 'Kleine' projecten die minder dan 3 procent bijdragen, kunnen doorgaan zonder toetsing. Dat betekent bijvoorbeeld dat lokale overheden een woonwijk van minder dan 1.500 huizen niet hoeven te toetsen aan de normen voor luchtkwaliteit. Deze kwantitatieve vertaling naar verschillende functies is neergelegd in de Regeling 'niet in betekenende mate bijdragen'.

Planspecifiek

In onderhavige situatie gaat het om legalisatie van bestaande bedrijfsactiviteiten. Bij die legalisatie dient de maximale invulling van de huidige bestemming vergeleken te worden met de invulling in de nieuwe situatie (maximaal vanuit oogpunt van het aspect lucht). Daartoe dient een raming te worden gemaakt van het aantal extra vervoersbewegingen. Een lastige opgave omdat loonwerkbedrijf 'A' een ander type bedrijf is met een ander verkeerspatroon dan loonwerkbedrijf 'B'.

Gelet op hetgeen bestemmingstechnisch mogelijk wordt gemaakt is het aannemelijk dat in elk geval niet méér dan 100 extra voortuigbewegingen op een weekdaggemiddelde voor zullen komen (en vermoedelijk minder, en zeker minder in vergelijking met de voertuigbewegingen welke de laatste jaren feitelijk plaats vinden). Indien genoemd aantal van 100 voertuigbewegingen per weekdag ingevuld wordt in de 'nibm-tool' van Infomil bij een aandeel vrachtverkeer van 70% blijkt dat de bijdragen 'niet in betekenende mate' bij draagt aan de luchtkwaliteit ter plaatse en wordt daarmee uitvoerbaar geacht. Zie onderstaande figuur.

Hierbij kan worden opgemerkt dat de achtergrondconcentraties aan stikstofdioxide en fijn stof in dit gebied zich
ruimschoots onder de grenswaarden (Wet luchtkwaliteit) bevinden. Aanvullend onderzoek naar de luchtkwaliteit in het kader van genoemde besluiten is niet noodzakelijk. Het aspect luchtkwaliteit belemmert de uitvoering van het plan niet.

4.1.3 Geluid

De mate waarin het geluid, het woonmilieu mag belasten, is geregeld in de Wet geluidhinder (Wgh). De kern van de wet is dat geluidsgevoelige objecten worden beschermd tegen geluidhinder uit de omgeving. In de Wgh worden de volgende objecten beschermd (artikel 1 Wgh):

• woningen;
• geluidsgevoelige terreinen (terreinen die behoren bij andere gezondheidszorggebouwen dan categorale en academische ziekenhuizen, verpleeghuizen, woonwagenstandplaatsen);
• andere geluidsgevoelige gebouwen, waaronder onderwijsgebouwen, ziekenhuizen en verpleeghuizen, andere gezondheidszorggebouwen dan ziekenhuizen en verpleeghuizen die zijn aangegeven in artikel 1.2 van het Besluit geluidhinder (Bgh):
  • 1. een verzorgingstehuis;
  • 2. een psychiatrische inrichting;
  • 3. een kinderdagverblijf.

Het beschermen van deze geluidsgevoelige objecten gebeurt aan de hand van vastgestelde zoneringen. De belangrijkste geluidsbronnen die in de Wet geluidhinder worden geregeld, zijn: industrielawaai, wegverkeerslawaai en spoorweglawaai. De Wgh stelt dat in principe de geluidsbelasting op geluidsgevoelige ruimten niet de 48 dB(A) mag overschrijden. Indien nieuwe geluidsgevoelige functies worden toegestaan, stelt de Wgh de verplichting akoestisch onderzoek te verrichten naar de geluidsbelasting ten gevolge van omliggende (spoor)wegen en industrieterreinen.

Gemeentelijk beleid

De gemeente Winterswijk heeft in september 2008 geluidbeleid vastgesteld. Het perceel Sieverdinkweg 16 in Kotten ligt in de daarin opgenomen gebiedstype "Natuurgebied". Rust is maatgevend in dit gebied en leidt tot een goed klimaat voor wonen, recreëren, en dergelijke. De streef- en grenswaarde liggen hier respectievelijk op 30-35 dB(A) en 35-40 dB(A). Dit is lager dan de wettelijke norm. Overigens gelden deze waarden alleen voor nieuwe situaties, voor bestaande situaties blijft het huidige geluidsregime van kracht tot een wijziging optreedt.

Planspecifiek

Om te onderzoeken of de te legaliseren bedrijfsactiviteiten uitvoerbaar zijn op het gebied van geluid (industrielawaai), is een geluidsonderzoek uitgevoerd. Dit onderzoek is als bijlage 2 bij dit bestemmingsplan gevoegd.

Op basis van het akoestisch onderzoek is geconcludeerd dat het bedrijf meer geluidruimte nodig heeft dan standaard voor dit gebied is gereserveerd. Er is geen sprake van (eigen) dominante geluidbronnen met een onnodig hoge geluidsemissie. Het reinigen van kratten en de zandmenger zijn maatgevend en leiden tot een geluidbelasting overdag van meer dan 50 dB(A). Geluidbeperkende voorzieningen zijn goed mogelijk aan de zandmenger in de vorm van afschermingen. Wanneer een 2 m hoge afscherming aan de noordzijde van de tractor (aandrijving zandmenger) wordt geplaatst daalt de geluidbelasting overdag tot 50 dB(A). De grenswaarden van het geldende geluidsregime zijn 50/45/40 dB(A) (dag/avond/nacht) en hieraan kan dan worden voldaan. Op het naastgelegen perceel (van woning Sieverdinkweg 24) kan de geluidbelasting op het grootste deel van het perceel onder de 50 dB(A) blijven wanneer de zandmenger ook aan de oostzijde wordt afgeschermd.

De gemeente stelt (als vergunningverlener) de grenswaarden vast. Daarbij zal het geluidbeleid een belangrijke rol spelen. Bij overschrijding van de (voorkeurs)grenswaarden zal een afweging worden gemaakt tussen de kosten en technische mogelijkheden voor geluidbeperkende voorzieningen en de daarmee te realiseren geluidwinst. Op basis van deze afweging kan de gemeente afwijkende grenswaarden vaststellen, mits wettelijke maximale waarden niet worden overschreden. Daarbij kunnen de grenswaarden uit de vigerende milieuvergunning een rol spelen. Deze milieuvergunning biedt bij de woningen ruimte tot 50 dB(A) overdag en 45 dB(A) in de avond. De plafondwaarde is weliswaar alleen voor bestaande situaties, maar op basis van de milieuvergunning uit 1996 en het feit dat de activiteiten al jaren worden uitgevoerd zonder klachten uit de omgeving, is het aanvaardbaar de plafondwaarde uit de geldende milieuvergunning toe te passen.

Met in achtneming van de bovengenoemde maatregelen vormt het aspect geluid geen belemmering voor de uitvoering van dit plan. De overige aspecten ten aanzien van de bedrijfsvoering en geluidhinder worden geregeld in het milieuspoor, door middel van voorschriften in de omgevingsvergunning milieu.

4.1.4 Milieuzonering

Het aspect bedrijven en milieuzonering gaat in op de invloed die bedrijven kunnen hebben op hun omgeving. Deze invloed is afhankelijk van de afstand tussen een gevoelige bestemming en de bedrijvigheid. Milieugevoelige bestemmingen zijn gebouwen en terreinen die naar hun aard bestemd zijn voor het verblijf van personen gedurende de dag of nacht of een gedeelte daarvan (zoals woningen). Daarnaast kunnen ook landelijke gebieden en/of andere landschappen belangrijk zijn bij een zonering tot andere, minder gevoelige, functies zoals bedrijven.

Bij een ruimtelijke ontwikkeling kan sprake zijn van al aanwezige bedrijvigheid en van nieuwe bedrijvigheid. Milieuzonering zorgt er voor dat nieuwe bedrijven een juiste plek in de nabijheid van de gevoelige functie krijgen en dat de (nieuwe) gevoelige functie op een verantwoorde afstand van bedrijven komen te staan. Doel hiervan is het waarborgen van de veiligheid en het garanderen van de continuïteit van de bedrijven als ook een goed woon- en leefklimaat voor de gevoelige functie.

Milieuzonering beperkt zich tot milieuaspecten met een ruimtelijke dimensie zoals: geluid, geur, gevaar en stof. De mate waarin de milieuaspecten gelden en waaraan de milieucontour wordt vastgesteld, is voor elk type bedrijvigheid verschillend. De 'Vereniging van Nederlandse Gemeenten' (VNG) geeft sinds 1986 de publicatie 'Bedrijven en Milieuzonering' uit. In deze publicatie is een lijst opgenomen, met daarin de minimale richtafstanden tussen een gevoelige bestemming en bedrijven en waarbij de grootste richtafstand maatgevend is. Indien van deze richtafstanden afgeweken wordt dient een nadere motivatie gegeven te worden waarom dat wordt gedaan.

Het belang van milieuzonering wordt steeds groter aangezien functiemenging steeds vaker voorkomt. Hierbij is het motto: 'scheiden waar het moet, mengen waar het kan'. Het scheiden van milieubelastende en milieugevoelige bestemmingen dient twee doelen:

• het reeds in het ruimtelijk spoor voorkomen of zoveel mogelijk beperken van hinder en gevaar bij gevoelige bestemmingen;
• het bieden van voldoende zekerheid aan de milieubelastende activiteiten (bijvoorbeeld bedrijven) zodat zij de activiteiten duurzaam, en binnen aanvaardbare voorwaarden, kunnen uitoefenen.

Planspecifiek

De bedrijfsvoering is divers en daardoor lastig te plaatsen onder één type bedrijvigheid als omschreven in de publicatie 'Bedrijven en milieuzonering'. In beginsel is sprake van een categorie 4.2, omdat sprake is van op- en overslag van afval. De bijbehorende grootste richtafstand is 300 m voor geluid, dit doet geen recht aan de feitelijke situatie.

Meer specifiek kan de bedrijfsvoering worden onderverdeeld in loonwerk met aanverwante werkzaamheden en op- en overslag van afvalstoffen. De eerstgenoemde bedrijfsactiviteiten kunnen worden ondergebracht in de rubriek loonbedrijf (SBI 016), met een toegekende categorie 3.1 en met een grootste afstand van 50 m voor geluid. De op- en overslag van afvalstoffen met aanverwante werkzaamheden kan worden getypeerd als nevenactiviteit met een geringe impact, vergelijkbaar met een gemeentewerf/afvalinzameldepot (SBI 9002.1) met een toegekende categorie 3.1 en een grootste afstand van 50 m voor geluid. Het spoelen en demonteren van de IBC's laat zich niet goed plaatsen in een van de genoemde rubrieken, maar ook hier is geluid van doorslaggevend milieubelang. Na demontage worden de restproducten als grondstof naar de verwerkende industrie vervoerd. Ter vergelijk geldt voor een groothandel in afval en schroot (SBI 5157.2/3) een categorie 3.1 met een grootste afstand van 50 m voor geluid. In zijn algemeenheid kan ten aanzien van de vervoersbewegingen worden aangesloten op de rubriek goederenvervoerbedrijven (SBI 494), met een bijbehorende grootste afstand van 50 m voor geluid.

De maatgevende afstand is steeds geluid met bijbehorende richtafstand van 50 m. Voor geur, stof en gevaar gelden lagere afstanden indien van toepassing. De afstand tussen de locatie waar de bedrijfsvoering plaatsvindt en de dichtsbijzijnde woning (Sieverdinkweg 24) is 48 m. In paragraaf 4.1.3 is de geluidssituatie (op basis van akoestisch onderzoek) opgenomen en zijn bijbehorende maatregelen beschreven. Met in achtneming van de te treffen maatregelen, die als zodanig zijn vastgelegd in de regels behorende bij dit bestemmingsplan, is sprake van een acceptabel woon- en leefklimaat.

Afwijkend geldt voor de opslag van zand en grond op een groter oppervlak dan 200 m2 een categorie 3.2 met een bijbehorende afstand voor geluid van 100 m. De afstand tussen het terreindeel waar deze activiteit plaatsvindt en de eerdergenoemde maatgevende woning bedraagt circa 90 m. De beoogde landschappelijke inpassing (zie paragraaf 3.3.2) bestaat uit een robuuste groene invulling, waarvan naar verwachting een dempend effect uitgaat tegen geluid. Gelet op deze omstandigheid en met in achtneming van de te treffen maatregelen, die als zodanig zijn vastgelegd in de regels behorende bij dit bestemmingsplan, is sprake van een acceptabel woon- en leefklimaat.

De bedrijfsactiviteiten zijn gericht op particulieren en bedrijven in de omgeving en zijn kleinschalig van aard en omvang. Het is vanuit het perspectief van milieuzonering (geluid) niet wenselijk dat deze activiteiten zich uitbreiden naar een grotere schaal. Om dit te bereiken zijn deze activiteiten in de regels behorende bij dit bestemmingsplan gemaximeerd, zodat uitbreiding van de activiteiten is uitgesloten. Het aspect milieuzonering vormt geen belemmering voor de uitvoering van dit plan.

4.1.5 Geur

De Wet geurhinder en veehouderij (Wgv) vormt vanaf 1 januari 2007 het toetsingskader voor milieuvergunningen als het gaat om geurhinder vanwege dierenverblijven van veehouderijen. De Wgv maakt onderscheid in dieren met en dieren zonder een vastgestelde geuremissiefactor. Voor de eerste soort wordt de geurbelasting bij geurgevoelige objecten berekend, voor de tweede gelden minimumafstanden tot dergelijke objecten (de tweede soort staat ook wel bekend onder de term 'vaste afstandsdieren'). De Regeling geurhinder en veehouderij (Rgv) bepaald in bijlage 1 voor welke dieren geuremissies zijn vastgelegd. Als het (beoogde) veehouderijbedrijf niet in deze regeling wordt genoemd betreft het vaste afstandsdieren. Op grond van artikel 3 lid 1 van de Wgv gelden de volgende normen ten behoeve van vergunningverlening voor dieren met een geuremissiefactor:

Als het geen bedrijf is waar een geuremissiefactor voor is vastgelegd gelden op basis van artikel 3, lid 2 Wgv gelden de volgende eisen:

• binnen de bebouwde kom geldt een afstand van 100 meter;
• buiten de bebouwde kom geldt een afstand van 50 meter.

Voor zowel dieren met als voor dieren zonder geuremissiefactoren geldt altijd een minimumafstand tussen de buitenzijde van een dierenverblijf en de buitenzijde van een geurgevoelig object. Dit betreft 50 respectievelijk 25 meter voor hetzij buiten danwel binnen de bebouwde kom. De Wgv kent een omgekeerde werking. Dat wil zeggen dat ook bij plannen die woningbouwlocaties mogelijk maken wordt getoetst aan de normen van de Wgv. Bij ruimtelijke plannen moet worden beoordeeld of sprake is van een goed woon- en verblijfklimaat.

De gemeenteraad is bevoegd lokale afwegingen te maken betreffende de te accepteren geurbelasting en in afwijking van de ten hoogste toegestane geurbelasting een andere waarde of een andere afstand te stellen. Bij deze afweging moet rekening gehouden worden met de ligging van het bedrijf, waarbij onderscheid gemaakt wordt tussen buiten de bebouwde kom of binnen de bebouwde kom en rekening wordt gehouden of het bedrijf ligt in een concentratiegebied of in een niet-concentratiegebied. Voor de onderbouwing van andere normen wordt de geursituatie berekend met het verspreidingsmodel.

Activiteitenbesluit milieubeheer

Vanaf 1 januari 2013 is het Activiteitenbesluit milieubeheer ook van toepassing op agrarische activiteiten. Het Besluit landbouw milieubeheer is tegelijkertijd komen te vervallen. Agrarische bedrijven hebben geen vergunning meer nodig als al hun activiteiten onder de reikwijdte van het Activiteitenbesluit vallen. Voor geurhinder is in het Activiteitenbesluit een soortgelijk beoordelingskader opgenomen als in de Wgv.

Planspecifiek

In de omgeving zijn geen grote veehouderijen aanwezig. Voor zover in dit verband noemenswaardig wordt gemeld dat het direct zuidelijk gelegen bedrijf aan de Haverkampstegge niet meer als zodanig functioneert. Er worden hobbymatig circa 80 schapen gehouden.

De geurcontouren van omliggende veehouderijen vormen geen belemmering voor dit plan. Enerzijds vanwege de schaal van en afstand tot omliggende veehouderijen. Anderzijds bevinden zich tussen de op enige afstand liggende veehouderijen en het plangebied al meerdere woningen. Die woningen zijn meer maatgevend voor de ontwikkelingsmogelijkheden van de betreffende veehouderijen dan onderhavig plan.

4.1.6 Externe veiligheid

Externe veiligheid is een beleidsveld dat is gericht op het beheersen van risico's die ontstaan voor de omgeving bij de productie, de opslag, de verlading, het gebruik en het transport van gevaarlijke stoffen. Sinds 1 januari 2010 moet worden voldaan aan strikte risicogrenzen. Die beperkingen moeten in een omgevingsvergunning of bestemmingsplan zijn vastgelegd. Een en ander brengt met zich mee dat nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen moeten worden getoetst aan wet- en regelgeving op het gebied van externe veiligheid. Concreet gaat het om risicovolle bedrijven, vervoer gevaarlijke stoffen per weg, spoor en water en transport gevaarlijke stoffen via buisleidingen. Op de diverse aspecten van externe veiligheid is afzonderlijke wetgeving van toepassing. Voor risicovolle bedrijven gelden onder meer:

• het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi);
• de Regeling externe veiligheid (Revi);
• de Registratiebesluit externe veiligheid;
• het Besluit risico's Zware Ongevallen (Brzo);
• het Vuurwerkbesluit.

Voor vervoer gevaarlijke stoffen geldt de circulaire Risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen (cRvgs). Op transport gevaarlijke stoffen via buisleidingen is het Structuurschema buisleidingen (SBUI) van toepassing. Centraal in het Bevi en de circulaire met betrekking tot vervoer van gevaarlijke stoffen staat de risicobenadering. Hierbij worden zowel de kansen als de gevolgen van een ongeval in beeld gebracht. Vervolgens zijn er normen opgenomen inzake het plaatsgebonden risico en het groepsrisico. Het plaatsgebonden risico geeft het risico weer op een plaats buiten een inrichting of een transportroute, uitgedrukt als een kans per jaar dat een persoon die onafgebroken en onbeschermd op die plaats zou verblijven, overlijdt als een rechtstreeks gevolg van een ongewoon voorval binnen die inrichting of die transportroute waarbij een gevaarlijke stof is betrokken. Het groepsrisico geeft de cumulatieve kansen per jaar, dat een aantal personen overlijdt als een rechtstreeks gevolg van hun aanwezigheid binnen het invloedsgebied van een inrichting of transportroute een ongewoon voorval binnen die inrichting of transportroute waarbij een gevaarlijke stof is betrokken.

In de 'Nota Externe Veiligheid Winterswijk' van januari 2009 is de gemeentelijke visie op de beheersing van veiligheidsrisico's als gevolg van opslag, gebruik en vervoer gevaarlijke stoffen opgenomen. Aangegeven is hoe om te gaan met het groepsrisico en de richtwaarde bij het plaatsgebonden risico bij beperkt kwetsbare objecten.

Planspecifiek

In het kader van goede ruimtelijke ordening is inzichtelijk gemaakt of er risicofactoren in of in de nabijheid van het plangebied liggen. Op basis van de risicokaart Nederland (zie onderstaande afbeelding) bevinden zich ten aanzien van het plaatsgebonden risico in de directe omgeving van het plangebied geen stationaire of mobiele bronnen.

Uitsnede www.risicokaart.nl

Bij deze ontwikkeling is geen sprake van vervoersbewegingen die vallen onder het vervoer van gevaarlijke stoffen. Op wegen in de omgeving vindt geen transport plaats van gevaarlijke stoffen, het groepsrisico blijft ongewijzigd. In de omgeving zijn geen ondergrondse buisleidingen voor het vervoer van aardgas onder hoge druk of vloeibare brandstoffen aanwezig.

De aanduiding (groene ster) bij het bedrijf duidt op een kwetsbaar object omdat meerdere mensen aanwezig zijn. Omdat het groepsrisico niet toeneemt, kan een verantwoording achterwege blijven. Andersom geldt ook dat de bedrijfsactiviteiten in het kader van externe veiligheid geen gevaar opleveren voor de omgeving. Het aspect externe veiligheid is geen belemmering voor de uitvoerbaarheid van dit plan.