DAV-terrein 2

3.1.1 Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte

In de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (vastgesteld op 13 maart 2012) staan de plannen van de Rijksoverheid voor ruimte en mobiliteit. Het Rijk streeft naar een concurrerend, bereikbaar, leefbaar en veilig Nederland. Om dit te kunnen bewerkstelligen laat het Rijk de ruimtelijke ordening meer over aan de decentrale overheden (provincie en gemeenten) en komt de gebruiker centraal te staan. Het Rijk kiest voor een selectievere inzet van rijksbeleid op slechts 13 nationale belangen. Voor die belangen is het Rijk verantwoordelijk en wil het resultaten boeken. Buiten deze 13 belangen hebben decentrale overheden beleidsvrijheid. Tevens werkt het Rijk aan een eenvoudigere regelgeving. Hierdoor neemt de bestuurlijke drukte af en ontstaat er ruimte voor regionaal maatwerk.

Het Rijk blijft verantwoordelijk voor het systeem van ruimtelijke ordening. Daarnaast kan een rijksverantwoordelijkheid aan de orde zijn indien:

• een onderwerp nationale baten en/of lasten heeft en de doorzettingsmacht van provincies en gemeenten overstijgt. Bijvoorbeeld ruimte voor militaire activiteiten en opgaven in de stedelijke regio's rondom de mainports, brainports, greenports en valleys;
• over een onderwerp internationale verplichtingen of afspraken zijn aangegaan. Bijvoorbeeld voor biodiversiteit, duurzame energie, watersysteemherstel of werelderfgoed;
• een onderwerp provincie- of landsgrensoverschrijdend is en ofwel een hoog afwentelrisico kent ofwel in beheer bij het Rijk is. Bijvoorbeeld de hoofdnetten van weg, spoor, water en energie, maar ook de bescherming van gezondheid van inwoners.

Het Rijk kiest drie doelen om Nederland concurrerend, bereikbaar, leefbaar en veilig te houden voor de middellange termijn (2028):

• het vergroten van de concurrentiekracht van Nederland door het versterken van de ruimtelijk-economische structuur van Nederland;
• het verbeteren en ruimtelijk zeker stellen van de bereikbaarheid waarbij de gebruiker voorop staat;
• het waarborgen van een leefbare en veilige omgeving waarin unieke natuurlijke en cultuurhistorische waarden behouden zijn.

Uit bovenstaande drie doelen zijn de 13 nationale belangen naar voren gekomen. Voor de regio Oost-Nederland (bestaande uit de provincies Overijssel en Gelderland) zijn de volgende opgaven van nationaal belang:

• verbeteren van de internationale achterlandverbindingen;
• versterking van de primaire waterkeringen;
• deelprogramma's Veiligheid, Zoet water en Nieuwbouw en Herstructurering van het Deltaprogramma;
• EHS, inclusief de Natura 2000-gebieden;
• hoofdenergienetwerk (380 kV) over de grens.

Planspecifiek

Geconstateerd kan worden dat het initiatief geen betrekking heeft op de nationale belangen en niet conflicteert met het nationaal ruimtelijk ordeningsbeleid.

3.1.2 Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro)

Uit de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) is te herleiden, welke kaderstellende uitspraken zodanig van belang zijn dat deze meegenomen dienen te worden bij (en zonodig eventueel beperkingen mogen stellen) aan ruimtelijke ontwikkelingsmogelijkheden en gerelateerde besluitvorming op lokaal niveau. Het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro), ook wel bekend als de AMvB Ruimte, heeft als doel om vanuit een concreet nationaal belang een goede ruimtelijke ordening te bevorderen. Deze AMvB is het juridisch beleidskader van het Rijk en geeft richtlijnen voor de inhoud van bestemmingsplannen voor zover het gaat om ruimtelijke ontwikkelingen van nationaal belang. Het Barro bewerkstelligt dat nationale ruimtelijke belangen doorwerken tot op lokaal niveau. Inhoudelijk gaat het om nationale belangen die samenhangen met het beschermen van ruimtelijke functies, zoals natuur in de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), of met het vrijwaren van functies. Niet alle nationale ruimtelijke belangen staan in het Barro. Het besluit bevat alleen die nationale ruimtelijke belangen, die via het stellen van regels aan de inhoud of toelichting van bestemmingsplannen (of daarmee vergelijkbare besluiten) beschermd kunnen worden.

Planspecifiek

Het Barro bevat geen regels die aanleiding zijn tot wijziging van onderhavig plan. Bij het opstellen van onderhavig plan is rekening gehouden met de geldende wet- en regelgeving.

Ladder voor duurzame verstedelijking

In de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) is de 'ladder voor duurzame verstedelijking' geïntroduceerd. Op 1 oktober 2012 is de Ladder in werking getreden als motiveringsvereiste onder artikel 3.1.6, tweede lid, van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro). Het vormt daarmee een nadere invulling van artikel 3:2 van de Awb. Het Bro bepaalt dat wanneer een nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk wordt gemaakt, deze moet worden getoetst aan de ladder voor duurzame verstedelijking. De toepassing van de Ladder heeft sinds 2012 tot veel uitspraken geleid bij de Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State. Op 1 juli 2017 is daarom de Ladder gewijzigd en vereenvoudigd om de in de praktijk ervaren knelpunten op te lossen en de onderzoekslasten te verminderen. Met deze wijziging is beoogd de effectiviteit van het instrument te bevorderen. De 'nieuwe' Ladder bevat geen treden meer, de treden 1 en 2 zijn samengevoegd en trede 3 is geschrapt. Daarnaast zijn de begrippen 'actuele' en 'regionale' geschrapt. De definities zijn verder niet gewijzigd, de huidige lijn in de jurisprudentie blijft hiermee in stand. Daarnaast geldt vanaf 1 juli alleen nog voor ontwikkelingen buiten bestaand stedelijk gebied een uitgebreide motiveringsplicht.

Voordat de ladder voor duurzame verstedelijking wordt toegepast, moet een afweging plaatsvinden of het 'plan' een 'nieuwe stedelijke ontwikkeling' betreft. De Bro definieert het begrip 'stedelijke ontwikkeling' als volgt: "ruimtelijke ontwikkeling van een bedrijventerrein of zeehaventerrein, of van kantoren, detailhandel, woningbouwlocaties of andere stedelijke voorzieningen." In het Bro is geen ondergrens voor de minimale omvang vastgelegd. Of er dus sprake is van een stedelijke ontwikkeling wordt bepaald door de aard en omvang van de ontwikkeling in relatie tot de omgeving. Voor woningbouwlocaties geldt volgens de overzichtsuitspraak van de Afdeling Raad van State van 28 juni 2017 (ABRvS 28 juni 2017; ECLI:NL:RVS:2017:1724) dat bij meer dan 11 woningen sprake is van een nieuwe stedelijke ontwikkeling. Voor wonen is daarmee gesteld dat er vanaf 12 woningen sprake is van een stedelijke ontwikkeling. Daarnaast volgt uit een uitspraak van 20 april 2016 (ABRvS 20 april 2016; ECLI:NL:RVS:2016:1075) dat wanneer er enkel sprake is van een functiewijziging, het ruimtebeslag een doorslaggevende factor is of er kan worden gesproken van een nieuwe stedelijke ontwikkeling.

In het geval dat het bestemmingsplan geen uitbreiding van de maximaal toegelaten oppervlakte van bedrijfsbebouwing mogelijk maakt wordt in het beginsel niet voorzien in een nieuwe stedelijke ontwikkeling zoals bedoeld in artikel 3.1.6, tweede lid van het Bro. Een laddertoets is echter wel nodig als de planologische functiewijziging van een zodanige aard en omvang is dat er toch sprake is van een nieuwe stedelijke ontwikkeling. In de Nota van toelichting bij de Bro wordt verder aangegeven dat ontwikkelingen en regelingen die géén extra verstedelijking mogelijk maken, maar juist bebouwing reduceren of verplaatsen, zoals rood-voor-rood regelingen, functieverandering of ruimte-voor-ruimte regelingen, niet worden gezien als stedelijke ontwikkeling in de zin van de ladder.
Het voorliggende plan voorziet in de transformatie van een bedrijventerrein voor een bedrijf in een zware bedrijfscategorie (categorie 5.2) naar één bedrijf met een milieucategorie 3.2. Echter, in dit geval wordt meer bebouwing toegestaan dan de oppervlakte die op basis van het bestemmingsplan "Buitengebied Oost' was toegestaan (bestaande bedrijfsgebouwen die ten tijde van het ontwerp aanwezig was). Volgens voorliggend plan mag het bouwvlak tot maximaal 70% bebouwd worden. De ontwikkeling van het nieuwe bedrijventerrein het DAV-terrein is daarmee op te vatten als een stedelijke ontwikkeling en om die reden is een laddertoets noodzakelijk. De laddertoets is opgenomen als Bijlage 3 bij deze toelichting.

NB: De basis voor deze laddertoets betrof een plan dat uitging van een verkaveling waarbij meerdere bedrijven op het terrein toegelaten konden worden (ontwerpbestemmingsplan 2019). Inmiddels is het plan aangepast in die zin dat één initiatiefnemer op de gehele locatie kan worden toegelaten. Omdat de locatie verder voor wat betreft omvang, bebouwingspercentage en de aard van het bedrijf dat wordt toegelaten vergelijkbaar is met het ontwerp uit 2019, is de conclusie uit deze laddertoets ook in dit geval toepasbaar.

Conclusie

De DAV-locatie sluit aan op en is opgenomen in het provinciaal, regionaal en lokaal bedrijventerreinenbeleid. Het directe beschikbaar aanbod aan bedrijventerrein in Winterswijk is beperkt en in het relatieve aanbod van bestaand vastgoed is geen sprake van een grote overmaat aan aanbod. Door het specifieke hoogwaardige karakter biedt de DAV-locatie een complementair aanbod als vestigingslocaties naast de overige locaties.

De ontwikkeling vindt plaats in bestaand stedelijk gebied en op een locatie waar rekening wordt gehouden met de ontwikkeling en die zich hier ruimtelijk voor leent. Andere locaties (bestaand en nieuw) kunnen niet de vestigingsmogelijkheden bieden die in het plangebied worden geboden. Daarmee voldoet de DAV-locatie het beste van de beschikbare locaties om een specifiek hoogwaardig werklandschap te creëren binnen de stedelijke contour, waar werken te gast is.

Uit het voorgaande blijkt dat voldaan wordt aan de ladder voor duurzame verstedelijking. De locatie concurreert niet of nauwelijks met andere nieuw uit te geven terreinen en/of bestaande leegstaande panden en bedient een specifiek en hoogwaardig marktsegment, dat elders geen gelijkwaardige ruimte kan worden geboden.

De ligging net binnen het stedelijk gebied gecombineerd met de status van de DAV-locatie in provinciale, regionale en lokale bedrijventerreinplanningen voorzien in de borging van de plannen op de diverse betrokken beleidsniveaus.

Nieuw beleid

Bijgevoegde ladderonderbouwing is echter enigszins verouderd omdat er inmiddels nieuwe beleidsstukken zijn waaruit eveneens blijkt dat er behoefte is aan de voorliggende stedelijke ontwikkeling. Hieronder wordt dit nieuwe beleid uiteengezet.

Regionaal Programma Werklocaties Regio Achterhoek Bijlage 4

In 2019 is een regionaal programma opgesteld als het gaat om de werklocaties in de Regio Achterhoek. Dit programma is opgesteld door de zeven samenwerkende gemeenten en de provincie Gelderland. Het doel is de vraag en het aanbod aan bedrijventerreinen in de regio in balans te houden of te krijgen. Het programma heeft betrekking op de periode 2019 tot en met 2023 en is gebaseerd op een analyse van de vraag en het aanbod naar c.q. aan bedrijventerrein in de regio. In deze analyse is gewerkt met scenario´s als het gaat om de vraagzijde. In de analyse is benoemd dat er in delen van de Achterhoek tekorten zichtbaar zijn terwijl in andere delen nog meer dan voldoende aanbod is. Dit is het gevolg van een sterke concentratie van het aanbod op het A18 Bedrijvenpark in Doetinchem terwijl de vraag lokaal in andere delen van de Achterhoek is te vinden.

In het Regionale Programma Werklocaties staat dat er voor Winterswijk al op korte termijn behoefte is aan extra ruimte om schuifruimte en de uitbreiding van bestaande bedrijven te faciliteren. Dit loopt op van 5 hectare op de korte termijn tot 10 tot 15 hectare op de middellange termijn. Als de 1,7 hectare aanbod op Spoorzone, die is gereserveerd voor PDV (50% van het aanbod) niet wordt meegeteld is de behoefte op korte termijn 7 ha en 12 tot 17 ha op de middellange termijn. Er is in Winterswijk (op korte termijn) sprake van een urgent tekort. Om de groei van bedrijven niet te belemmeren, zou Winterswijk hier snel op moeten acteren. Gezien de beperkte ruimte, vraagt dit om een strategische benadering waarin aanleg van nieuwe terreinen wordt gecombineerd met revitalisering, verduurzaming en optimaal ruimtegebruik op bestaande terreinen.

Voorts laat het onderzoek zien dat lokaal gevestigde bedrijven op de markt voor bedrijfshuisvesting een lokaal marktgebied hebben. Groei van lokaal gevestigde bedrijven moet bij voorkeur lokaal (in gemeente of kern) bediend kunnen worden. Lokaal gevestigde bedrijven hebben op de markt voor bedrijfshuisvesting een lokaal marktgebied. Dit gebied beperkt zich in de meeste gevallen tot een gemeente of een deel van een gemeente (kern). De lokale marktwerking brengt met zich mee dat gemeenten ruimte hebben en verantwoordelijk zijn voor de eigen vraag-aanbodbalans. Dit impliceert dat eventuele overcapaciteit elders in regio niet per definitie beperkingen oplegt aan de lokale ontwikkelruimte, voor de lokale ruimtevraag. De afspraak is dat gemeenten niet meer planologische ruimte realiseren voor bedrijventerreinen, dan uit de kwantitatieve raming (vraag/aanbod confrontatie) resulteert, tenzij de concrete initiatieven aantonen dat die raming een onderschatting van de feitelijke behoefte inhield.

Gemeente Winterswijk heeft eerder al ook zelf onderzoek laten doen naar de lokale balans tussen vraag en aanbod (Movares 2018).Bijlage 5 Hierbij zijn, onder meer met behulp van een enquete, de lokale vraag en de lokale behoefte in beeld gebracht. Hieruit blijkt een behoefte aan nieuw bedrijventerrein. Om in die behoefte te voorzien wordt onder meer onderzocht hoe bestaande (en als zodanig bestemde) bedrijventerreinen optimaal benut kunnen worden. Zo wordt nader onderzocht of het instrument stedelijke herverkaveling kan worden ingezet om tot een herschikking binnen bestaande bedrijventerreinen te komen. Ook wordt gekeken naar bestemde maar onbenutte bedrijfsgronden. Dit plan ziet op een dergelijk terrein. Omdat het terrein op dit moment nog een vrij specifieke bestemming heeft wordt met voorliggend plan de bestemming herzien.

Ook op basis van het nieuwe beleid is er sprake van een behoefte aan voorliggende stedelijke ontwikkeling.

3.2.1 Omgevingsvisie Gaaf Gelderland

De Omgevingsvisie Gaaf Gelderland, vastgesteld op 19 december 2018 gaat over ‘Gaaf Gelderland’. ‘Gaaf’ is een woord met twee betekenissen. ‘Gaaf’ betekent ‘mooi’ en gaat over wat historisch en landschappelijk gezien heel en mooi en ongeschonden is. Het beschermen waard! Maar ‘Gaaf’ verwijst ook naar dat wat ‘cool’ en nieuw en vernieuwend is; aantrekkelijk voor nieuwe generaties. Het ontwikkelen waard! Beide kanten zijn van toepassing op Gelderland en onlosmakelijk verbonden met de Gelderlanders. Beide aspecten zijn dan ook opgenomen in de Gelderse Omgevingsvisie. In de Omgevingsvisie 'Gaaf Gelderland' is benoemd wat voor de provincie van waarde is en wat moet worden beschermd. Daarnaast geeft de provincie richting aan wat ze willen en ook moeten veranderen en ontwikkelen.

In de visie staan de volgende begrippen centraal: gezond, veilig, schoon en welvarend Gelderland. Met gezond en veilig worden een gezonde leefomgeving, schone en frisse lucht, een schoon milieu, een niet vervuilde bodem, voldoende schoon en veilig (drink)water, bescherming van onze flora en fauna gestimuleerd. Daarmee bereidt de provincie zich voor op klimaatverandering, zoals hitte, droogte, bosbranden en overstromingen. Om deze doelen te bereiken moet met name aandacht worden besteed aan verkeersveiligheid en veilige bedrijvigheid.

Met schoon en welvarend worden een dynamisch, duurzaam en aantrekkelijk woon-, werk- en ondernemersklimaat, goed bereikbaar en met een goed functionerende arbeidsmarkt en dito kennis- en onderwijsinstellingen gestimuleerd. Daarmee bereidt de provincie zich voor op het tegengaan van schadelijke uitstoot, afval en uitputting van grondstoffen. Om deze doelen te bereiken moet met name aandacht worden besteed aan het investeren in nieuwe, alternatieve vormen van energie.

Planspecifiek

De aanpak vanuit de visie is om voldoende aanbod te creëren van goed ontsloten, kwalitatief hoogwaardige, duurzame werklocaties. Het concentreren van economische activiteiten heeft daarbij de voorkeur, boven versnippering. En: het omvormen van bestaande en leegstaande bedrijvenlocaties gaat boven de aanleg van nieuwe terreinen.

Met onderhavig bestemmingsplan wordt de herstructurering van een bedrijfsterrein mogelijk gemaakt, met respect voor het landschap. Deze aanpak heeft de voorkeur boven het aanleggen van nieuwe bedrijventerreinen. Om het plan gebied landschappelijk in te passen is een landschappelijk inpassingsplan opgesteld. De ontwikkeling draagt bij aan het creëren van een duurzame en innovatieve economie en past hiermee binnen het beleid van de Omgevingsvisie Gelderland.

3.2.2 Omgevingsverordening Gelderland

Provinciale Staten hebben de Omgevingsverordening Gelderland vastgesteld op 24 september 2014. Daarna hebben nog enkele actualisaties plaatsgevonden. De laatste in januari 2018. De regels in de verordening kunnen betrekking hebben op het hele provinciale grondgebied, delen of gebiedsgerichte thema's. Gemeenten moeten binnen een bepaalde termijn hun bestemmingsplan afstemmen op de in de verordening opgenomen regels. De regels in de verordening zijn gebaseerd op de hierboven beschreven Omgevingsvisie Gelderland.

Nationaal Landschap

Uit de kaarten behorende bij de Omgevingsverordening is af te leiden dat het plangebied ligt binnen het Nationaal Landschap de Achterhoek. In artikel 2.56 van de verordening is hierover het volgende vastgelegd:

• 1. Een bestemmingsplan voor gronden binnen een Nationaal landschap maar buiten de Groene ontwikkelingszone, het Gelders natuurnetwerk en de Nieuwe Hollandse Waterlinie, maakt ten opzichte van het op 17 oktober 2014 geldende bestemmingsplan alleen bestemmingen mogelijk die de kernkwaliteiten van een Nationaal Landschap, bedoeld in bijlage 6 Kernkwaliteiten Nationale Landschappen, niet aantasten.
• 2. In afwijking van het eerste lid zijn activiteiten die deze kernkwaliteiten aantasten alleen mogelijk als:
  • a. er geen reële alternatieven zijn;
  • b. er sprake is van redenen van groot openbaar belang;
  • c. compenserende maatregelen plaatsvinden ter waarborging van de kernkwaliteiten van de Nationale Landschappen zoals vastgelegd in bijlage 6.

Bij de ontwikkeling van het DAV-terrein wordt aandacht besteed aan een zorgvuldige landschappelijke inpassing. Hierop is reeds in paragraaf 2.2 uitgebreid ingegaan. Het werken mengt zich straks met het landschap, ofwel er kan gesproken worden van een werklandschap. Op deze wijze vormt de ontwikkeling geen inbreuk op de kernkwaliteiten van het Nationaal Landschap.

Gelders Natuurnetwerk

De beek Boven Slinge maakt onderdeel uit van het Gelders Natuurnetwerk (GNN). In artikel 2.39 van de verordening is hierover het volgende vastgelegd:

”Een bestemmingsplan maakt voor gronden binnen het Gelders natuurnetwerk een andere bestemming dan natuur alleen mogelijk als er sprake is van een groot openbaar belang en...''

De strook ten zuiden van de beek is aangeduid als Groene ontwikkelingszone, waarvoor een soortgelijk beschermingsregime geldt als voor de GNN.

In dit bestemmingsplan zijn binnen de beekzone geen ontwikkelingen voorzien. De beek is bestemd als water en de zone ten zuiden ervan heeft de bestemming natuur gekregen. Met deze bestemmingen blijven de natuurwaarden beschermd. Daarnaast wordt in dit bestemmingsplan de aanduiding groene ontwikkelingszone opgenomen ter bescherming van deze gronden.

Conclusie

Het bestemmingsplan voldoet aan de regels van de Omgevingsverordening Gelderland.

3.2.3 Structuurvisie bedrijventerreinen en werklocaties

De hoofddoelstelling van deze structuurvisie is tweeledig: de provincie wil voldoende terreinen van een goede kwaliteit die aansluit op de vraag van bedrijven, dat is van belang voor de Gelderse economie. Tegelijkertijd wil de provincie een zorgvuldig gebruik van de ruimte en bedrijventerreinen die energiezuinig en klimaatbestendig zijn. De verantwoordelijkheid voor planning, locatiekeuze, herstructurering van bestaande en aanleg van nieuwe bedrijventerreinen is en blijft een taak van de samenwerkende gemeenten. Uitgangspunt is dat er eerst optimaal gebruik wordt gemaakt van bestaande bedrijventerreinen, voordat er nieuwe worden ontwikkeld.

In de visie wordt de gevraagde ruimte voor bedrijventerreinen zo veel mogelijk opgevangen op de bestaande bedrijventerreinen. Hierbij wordt de SER-ladder gehanteerd. De SER-ladder dient als ondersteuning van een zorgvuldige afweging van het ruimtegebruik. Daarbij ligt het accent op herstructu-rering en revitalisering boven de aanleg van nieuwe terreinen.

De opgave is het realiseren van voldoende ruimte voor bedrijfsontwikkeling van de juiste kwaliteit op de juiste plek en het voorkomen van overschotten en leegstand. Dit betekent dat er maatwerk moet worden geleverd om terreinen met verschillende kwaliteiten te (her)ontwikkelen. Vooral in de herstructurering van bestaande terreinen moet kwaliteit prioriteit krijgen. Ruimtelijke kwaliteit, zorgvuldig ruim-tegebruik, duurzaamheid en mobiliteit zijn vier elementen die van belang worden geacht bij de inrichting van bedrijventerreinen.

Werklandschappen

De provincie onderscheidt in deze structuurvisie twee verschillende concepten van bedrijventerreinen. De (monofunctionele) bedrijventerreinen, die we kennen als industrieterreinen, en een nieuw type, namelijk de werklandschappen. Onder werklandschappen verstaan ze een integrale (her)ontwikkeling van de werkfunctie in combinatie met andere functies. Bij een werklandschap wordt de relatie gelegd tussen de werkfunctie en de directe omgeving en landschap. Daarmee kunnen zachtere overgangen worden gerealiseerd naar het landschap. Een werklandschap kent een meer locatiespecifieke inrichting dan een bedrijventerrein.

Voordelen van werklandschappen zijn:

• het bevorderen van de ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid van locaties;
• het geld genereren voor herstructurering door inbrengen van verschillende functies;
• een efficiënter gebruik van de ruimte;
• het bieden van nieuwe keuzemogelijkheden aan bedrijven en bewoners;
• het beter gebruik maken van de unieke kwaliteiten in een gebied;
• een grotere sociale veiligheid door een intensiever (24-uur) gebruik van de omgeving;
• een representatieve werkomgeving;
• een aantrekkelijke omgeving voor werknemers;
• een hogere vastgoedwaarde.

Een integrale gebiedsvisie moet onderdeel uitmaken van de plannen voor een werklandschap. Er moet sprake zijn van een substantiële menging van functies. In deze gebiedsvisie moet de samenhang tussen de verschillende functies worden geschetst. Wanneer er ad hoc, zonder integrale gebiedsvisie, functies in een bestaand monofunctioneel bedrijventerrein worden toegevoegd, is er geen sprake van een werklandschap. Qua proces moeten ondernemers en marktpartijen zoveel als mogelijk bij deze integrale gebiedsontwikkeling worden betrokken. De provincie ondersteunt de ontwikkeling van werklandschappen middels planbegeleiding.

Kenmerken werklandschap

• Er is altijd sprake van een substantiële menging van functies. Het gaat dus niet om een ad hoc ontwikkeling.
• Er is sprake van zorgvuldig ruimtegebruik, een goede landschappelijke inpassing alsmede aandacht voor de esthetische vormgeving (in de vorm van een beeldkwaliteitplan).
• Indien er sprake is van een combinatie van wonen en werken dient een werklandschap goed ontsloten te zijn middels openbaar vervoer.

Uitsnede kaart Structuurvisie Bedrijventerreinen en werklocaties

Planspecifiek

De ontwikkeling die met onderhavig bestemmingsplan mogelijk wordt gemaakt, voldoet aan de voorwaarden die in de structuurvisie worden gesteld aan een werklandschap.

3.2.4 Regionaal Programma Bedrijventerreinen (RPB) Achterhoek

De afstemming inzake de herstructurering en ontwikkeling van bedrijventerreinen vindt in Gelderland op regionaal niveau plaats in het regionaal Programma Bedrijventerreinen (RPB). Voor de regio Achterhoek is dit RPB op 13 december 2011 door Gedeputeerde Staten vastgesteld. De provincie Gelderland wil dat gemeenten samenwerken bij het plannen en programmeren van bedrijventerreinen. Dit is in het belang van de economische ontwikkelingsmogelijkheden, het bevordert de ruimtelijke kwaliteit en het zorgvuldig omgaan met de schaarse ruimte.

Provinciale bemiddeling is noodzakelijk om op regionale schaal tot afstemming van vraag en aanbod te komen, zowel kwantitatief als kwalitatief. Er moet voldoende aanbod zijn van passende bedrijfslocaties en het beschikbare aanbod moet aansluiten op de vraag van ondernemers.

De RPB’s zijn dynamische documenten. Jaarlijks wordt de stand van zaken gemonitord en tussen de regio en provincie besproken.

Planspecifiek

In het RPB is de herstructurering en revitalisering van het Werklandschap de Slinge / voormalig DAV-terrein opgenomen.

3.3.1 Structuurvisie kom Winterswijk 2010 – 2020

Deze structuurvisie formuleert drie hoofdopgaven:

• realiseren van een betere woonomgeving in Winterswijk;
• zorgen voor een aantrekkelijk en concurrerend hart met voorzieningen;
• het verbinden van de kwaliteiten van de kern en haar buitengebied.

Voor een goede woonomgeving zijn veel kwaliteiten van belang. Om deze kwaliteiten te versterken en te profileren is ruimte nodig. Het creëren van ruimte vormt dan ook het centrale thema van deze structuurvisie: Winterswijk geeft ruimte. Ruimte voor ontwikkeling, ruimte voor behoud.

Winterswijk wil ruimte creëren voor een:

• meer ontspannen en groene woonomgeving;
• een veilige bereikbaarheid van wijken en voorzieningen;
• passende werkgelegenheid;
• gezonde mix van functies in het centrum;
• groene hoofdstructuur met hoge ecologische en maatschappelijke kwaliteiten.

De opgave voor wat betreft passende werkgelegenheid is om het beleid voor toekomstige werkgelegenheid te richten op de toekomstige behoefte en daarbij tot een goede afstemming te komen met andere (woon)kwaliteiten in de gemeente. Er moeten keuzes worden gemaakt in het mogelijke spanningsveld tussen werkgelegenheid en de kwaliteiten van landschap en wonen. De hoofdambitie voor Winterswijk is daarom om:

• Voldoende ruimte voor werkgelegenheid te creëren, zowel binnen als buiten de kern Winterswijk.
• Zuinig om te gaan met die ruimte (de juiste werkgelegenheid op de juiste plaats).
• Zorgen voor goede overgangen tussen deze ruimten en de kwaliteiten van de omgeving (wonen, landschap, bereikbaarheid etc.). en daarbinnen voldoende ruimte te creëren voor werkgelegenheid op de juiste plaats.

Als gemeente, die haar groene en stedelijke kwaliteiten wil verbinden wordt ervoor gekozen om de bedrijventerreinen aan de randen ‘compact te houden’. Entrees, waarlangs Winterswijk nu een groene uitstraling heeft, worden groen gehouden. Daarnaast heeft Winterswijk de ambitie om de dynamiek binnen de gemeente in te zetten, om bedrijvenzones (zoals langs de Rondweg Zuid) op termijn een groene, moderne uitstraling te geven. Daarnaast wordt gezorgd voor goede overgangen tussen deze ruimten en de kwaliteiten van de omgeving (wonen, landschap, bereikbaarheid etc.). Voor een goede overgang zet de gemeente tevens in op nieuwe bedrijvigheid, die zich goed laat mengen met andere functies.

De beleidsuitgangspunten zijn als volgt:

• Winterswijk profileert zich steeds meer met technologisch hoogwaardige bedrijvigheid en (gespecialiseerde) maakindustrie;
• Winterwijk zet vooral in op bedrijven met een hoge arbeidsproductiviteit;
• De gemeente creëert ruimte voor bedrijven met een dienstverlenend of publiekgericht karakter.

Doel van deze ontwikkeling is om in te spelen op nieuwe vormen van werkgelegenheid en het realiseren van goede en representatieve overgangen naar de woonomgeving van Winterswijk. Om deze ambities te bereiken hanteert de gemeente zowel kwalitatieve als kwantitatieve ambities, die ervoor moeten zorgen dat Winterswijk aantrekkelijk blijft als woon- en werkgebied.

De gemeente streeft naar het realiseren van voldoende bedrijventerreinen, maar houdt ook rekening met andere kwaliteiten binnen de gemeente en de trends voor de toekomst. De oppervlakte bedrijventerreinen moet worden afgestemd op nieuwe beleidsuitgangspunten en actuele ontwikkelingen, zoals de ontwikkeling van een werklandschap op het voormalige DAV-terrein. In de meest recente ramingen is er binnen de kom van Winterswijk enkele hectaren minder ruimte gekomen, maar zijn uitbreidings-mogelijkheden buiten de kom van Winterswijk meegenomen. In tabel 2 van de structuurvisie staat het overzicht van te ontwikkelen en herstructureren bedrijventerreinen in de kom van Winterswijk, daarin is voor de herontwikkeling van de DAV-locatie een oppervlakte van 2,6 hectare uitgeefbaar terrein opgenomen.

De ambitie voor de bedrijventerreinen is verduurzaming en intensivering van het grondgebruik. Meer arbeidsplaatsen per hectare levert per saldo op termijn een zuiniger ruimtegebruik op. Voor de bedrijventerreinen ligt het accent daarom op:

• a. geen grootschalige bedrijven;
• b. niet zwaar milieubelastend;
• c. niet zwaar verkeersaantrekkend;
• d. met een beter ruimtelijk beeld vanaf de belevingslijnen.

In algemene zin gelden de volgende hoofduitspraken:

• Winterswijk kiest voor een duidelijke profilering van bedrijventerreinen, waarbij ook een onderscheid wordt gemaakt in belevingslijnen (langs hoofdinfrastructuur) en de zones aan de ‘binnenzijde’ van de terreinen;
• De ontsluiting van de bedrijventerreinen wordt zoveel mogelijk direct gericht op de toeleidende wegen. Bedrijven sluiten echter altijd indirect aan op de toeleidende wegen;
• Langs doorgaande wegen wordt door middel van een goede groenstructuur en representatieve bedrijfspanden gezorgd voor een fraai beeld. Daarom wordt langs de belevingslijn ingezet op representatieve of publieksgerichte bedrijven.

Vèèneslat

Vèèneslat is op termijn het enige industrieterrein waar bedrijven uit zwaardere milieucategorieën mogelijk zijn. Door de beperkte ruimte is de ambitie voor dit bedrijventerrein een zuinig ruimtegebruik. Gestreefd wordt naar bedrijven met een hogere arbeidsproductiviteit per hectare. Zo geeft de gemeente invulling aan het principe van zuinig ruimtegebruik. De ambitie is om het bedrijventerrein naar buiten toe een groene uitstraling te geven door de aanleg van een bosstrook aan de zuid- en zuidoostzijde. Aan de westzijde gaat het bedrijventerrein over in kleinschalige vormen van wonen en werken aan de Vreehorstweg. Aan de oostzijde zal door de herstructurering van het DAV-terrein een hoogwaardige afronding van Winterswijk worden gerealiseerd.

Met onderhavig bestemmingsplan wordt voorzien in een bedrijfsterrein op een bestaande bedrijfslocatie grenzend aan een bestaand bedrijventerrein. De bedrijvigheid die zich kan vestigen op deze locatie sluit aan bij dit bestaande terrein. Daarnaast krijgt het terrein een groene uitstraling naar buiten. Zodoende is het bestemmingsplan in overeenstemming met de uitgangspunten uit de Structuurvisie.

3.3.2 Beleidsnota economie Winterswijk 2017

Gemeente Winterswijk werkt samen met de overige Achterhoekse gemeenten aan een herziening van het Regionale Programma Bedrijventerreinen (RPB). Dit RPB heeft instemming nodig van de provincie en is de basis voor afstemming van toekomstige bedrijventerreinontwikkelingen met de provincie. Drie marktonderzoeken vormen de basis voor de herziening van het RPB:

• Kwantitatieve analyse van de bedrijventerrein- en marktontwikkeling in de Achterhoek.
• Kwalitatieve analyse van de West-Achterhoek
• Kwalitatieve analyse van de Oost-Achterhoek (Winterswijk, Aalten, Oost Gelre en Berkelland)

Uit de eerste kwantitatieve analyse blijkt dat de Achterhoek een forse overcapaciteit aan bedrijventerreinen heeft. De overcapaciteit aan harde plannen ligt op circa 85 hectare. Daarbovenop komt nog ca. 85 hectare aan zachte plannen (nog niet vastgelegd in bestemmingsplannen).

De kwalitatieve analyse van de Oost Achterhoek laat zien dat Winterswijk geen overcapaciteit aan bedrijventerreinen heeft. Daarnaast geeft dit onderzoek aan dat de marktwerking lokaal is. Overcapaciteit aan bedrijventerreinen elders in de regio is markttechnisch geen reëel alternatief voor de groeibehoefte van de lokaal gevestigde bedrijven.

Enerzijds zit Winterswijk krap in direct uitgeefbare bedrijventerreingronden. Anderzijds is er op alle bedrijventerreinen wel sprake van enige leegstand. Een deel van de leegstand heeft een structureel karakter doordat het gebouw en terrein in vorm en/of ouderdom niet past bij de vraag van dit moment. Winterswijk streeft naar een integrale aanpak waarin zowel aandacht is voor de kwaliteit van het bestaande aanbod en beperking van leegstand, als voor ontwikkeling van voldoende nieuw uitgeefbare gronden. Doel is om dit in samenwerking te doen met belanghebbenden, waaronder de Industriekring Winterswijk, vastgoedeigenaren en makelaars.

Planspecifiek

Met onderhavig bestemmingsplan wordt een bijzonder werkklimaat gerealiseerd midden in het groen. Dit is een aanvulling op al bestaand bedrijventerrein.

3.3.3 Groenstructuurplan 2010 - Ster in het landschap, goed in het groen

Winterswijk wordt door velen gezien als een zeer fraaie, groene gemeente. Tot op heden ging hierbij de aandacht vooral uit naar het buitengebied. Met de aanwijzing van geheel Winterswijk buitengebied en kom als Nationaal Landschap groeit het besef dat het dorpsgroen net zoveel aandacht en bescherming behoeft als het landschap. Daarnaast is vanuit het groene vakgebied behoefte aan een overkoepelend beleidsplan waaraan andere groene plannen kunnen worden opgehangen en nieuwe initiatieven kunnen worden getoetst. Om hieraan invulling te geven, is het Groenstructuurplan ontwikkeld.

De hoofddoelstelling van het groenbeleid is: 'het in stand houden, verbeteren en nieuw ontwikkelen van groenvoorzieningen die bijdragen aan een veelzijdige, gevarieerde, gezonde en prettige leefomgeving voor mens, dier en plant'.

Het Groenstructuurplan vertaalt dit naar de volgende doelen:

• het geven van een lange termijn visie op het openbaar groen;
• het vastleggen van waardevolle groene gebieden en structuren;
• het geven van richting aan het beheer en onderhoud.

De algemene visie op het openbaar groen luidt als volgt: 'het Winterswijkse groen draagt bij aan een fraaie, herkenbare en waarde(n)volle woon- en leefomgeving. Een robuuste en duurzame groenstructuur koestert het landschappelijk groen, biedt naast intensief cultuurlijk groen ruimte voor ecologie en staat in nauwe verbinding met het buitengebied. Duurzaamheid, veiligheid en beheerbaarheid gelden hierbij als randvoorwaarde.'

Planspecifiek

Het Groenstructuurplan richt zich op de kom van Winterswijk. Het plangebied ligt hier net buiten, de grens ligt op de spoorlijn Arnhem-Winterswijk. De strook parallel aan de spoorlijn, ten noorden ervan, valt binnen de hoofdgroenstructuur en heeft een ecologische functie. Met de inrichting van het plangebied als werklandschap wordt een groene overgang gevormd tussen het bebouwd gebied van Winterswijk en het buitengebied.

3.3.4 Ruimtelijke visie voor het BOS-project Winterswijk

Ten zuiden van de kern Winterswijk ligt een fraai stuk landschap, dat op loopafstand veel afwisseling biedt. Variëteiten en overgangen van het Winterswijkse landschap zijn hier te zien. De afwisseling is ontstaan door mensenwerk, of het nu het in cultuur gebrachte landschap is of de industriële geschiedenis. De Boven Slinge kronkelt door het gebied. Een tochtje langs de Boven Slinge geeft een beeld van de interactie tussen mens en natuur door de eeuwen heen. Het Strandbad, de Bleekweide, het Bleekhuis, de bossen, watermolens, maar ook het voormalige destructiebedrijf vonden om uiteenlopende redenen hun plek langs deze beek. De gebouwen en objecten aan de Boven Slinge hebben veelal hun functie verloren, maar zijn het behouden of herstellen waard.

Naast deze ontwikkelingen zag ook de natuur in de omgeving kans zich door de eeuwen heen te ontwikkelen. De natuur en de menselijke activiteiten lijken op gespannen voet met elkaar te staan, maar hebben zich al geruime tijd naast elkaar kunnen ontwikkelen. De combinatie van natuur en economische activiteiten is zo uniek dat het van belang is het landschap in dit gebied te herstellen. Met als uitgangspunt het herstel van de Bleekweide, de Olliemölle en het Strandbad is het BOS-project geboren.

De hoofddoelstelling van het BOS-project is het creëren van een prachtig, landschappelijk en cultuurhistorisch uniek gebied dat een belangrijke impuls geeft aan de vrijetijdseconomie en daarmee de leefbaarheid van de Achterhoek in het algemeen en van Winterswijk in het bijzonder. Het gebied ligt ten zuiden van de kern Winterswijk en wordt globaal begrensd door de Rondweg Zuid, de Kottenseweg, de Guldenweg, de Meester Brouwerlaan en het Natura 2000 gebied de Bekendelle en de spoorlijn Winterswijk-Arnhem.

Deze ruimtelijke visie geeft de toekomstige ontwikkelrichting voor het BOS-gebied aan. Ontwikkelingen in het BOS-gebied moeten rekening houden met de onderstaande thema's en hier niet strijdig mee zijn. Deze visie bestaat uit zes thema's:

• behouden en ontwikkelen cultuurhistorische waarden;
• behoud en versterken natuur- en landschapswaarden;
• ontwikkelen economische dragers van het gebied;
• herstel en in stand houden watersysteem;
• een goede en veilige infrastructuur;
• creëren van een duurzame leefomgeving.

Planspecifiek

Voor het plangebied van onderhavig bestemmingsplan is het thema 'Ontwikkelen van economische dragers van het gebied' met daarbinnen het thema 'Werklandschap' van belang:

De bedrijvigheid van Veeneslat-Zuid, bezien vanuit het aangrenzende buitengebied, is niet altijd fraai. Herstel van landschappelijke kwaliteit en het maken van een goede overgang van de bebouwde kom naar het buitengebied, behoort dan ook tot de opgaven. Het gaat hierbij in elk geval om het herstel van de afwisseling tussen gesloten en open gebieden. De kleinschaligheid mag niet worden aangetast. Concreet krijgt dit vorm door herontwikkeling van het DAV-terrein. Het DAV-terrein is een bedrijfslocatie waar voorheen het destructiebedrijf Dierlijke Afval Verwerking (DAV) was gevestigd. Het bedoelde plangebied kan door vestiging van passende bedrijven in een landschappelijk gewenste setting zorgen voor een vloeiende overgang van het direct aanpalende industrieterrein Veeneslat-Zuid naar het buitengebied. Mede hierdoor kan de bedrijfsbestemming hernieuwd op de locatie ingezet worden. Dit moet leiden tot een zorgvuldig ruimtegebruik en een betere landschappelijke inpassing.

De ontwikkelingen die met onderhavig bestemmingsplan mogelijk worden gemaakt, zijn in lijn met de ontwikkelingen zoals deze in de ruimtelijke visie voor het BOS-project worden voorgesteld.

4.1.1 Bodem

Bij een bestemmingsplanprocedure wordt op grond van artikel 3.1.6 Besluit ruimtelijke ordening (Bro) vastgesteld of de bodemkwaliteit een belemmering vormt voor de uitvoerbaarheid van het plan. Aan de hand van beschikbare bodeminformatie wordt onderbouwd wat de verwachte bodemkwaliteit is, of bodemonderzoek nodig is en of er maatregelen nodig zijn om de bodemkwaliteit geschikt te maken voor het beoogde gebruik. Deze paragraaf betreft de Wet bodembescherming, het Besluit Asbestwegen, het Besluit bodemkwaliteit, de Woningwet/bouwverordening en de Arbowet.

Planspecifiek

Voor het DAV-terrein aan de Olden Goorweg 1-2-4 in Winterswijk is een herontwikkeling naar een "werklandschap" voorzien. Het terrein biedt dan de mogelijkheid voor vestiging van bedrijven met een milieucategorie tot maximaal 3.2. Om dit te realiseren is een partiële bestemmingsplanherziening nodig.

Beleidskader

Bij een bestemmingsplanprocedure wordt op grond van artikel 3.1.6 Besluit ruimtelijke ordening (Bro) vastgesteld of de bodemkwaliteit een belemmering vormt voor de uitvoerbaarheid van het plan. Aan de hand van beschikbare bodeminformatie wordt onderbouwd wat de verwachte bodemkwaliteit is, of aanvullend bodemonderzoek nodig is en of er maatregelen nodig zijn om de bodemkwaliteit geschikt te maken voor het beoogde gebruik. Mocht de bodemkwaliteit niet geschikt blijken, dan moet aangetoond worden dat de noodzakelijke (sanerings)maatregelen financieel haalbaar zijn.

Beschikbare bodeminformatie en uitgevoerde onderzoeken / saneringen

Het terrein is tot 1991 in gebruik geweest als (slachtafval)destructiebedrijf Dierlijk Afval Verwerking (DAV). Daarna is het oostelijk deel gebruikt geweest door Breukers voor de opslag van bouwmaterialen. In 2012 zijn de opstallen volledig verwijderd, is het terrein opgeschoond en sindsdien braakliggend.

Met historisch onderzoek in 2000 zijn de volgende bodembedreigende activiteiten geïdentificeerd:

• twee tankplaatsen (afleverzuil/pomp en ondergrondse tanks)
• diverse bovengrondse opslagtanks (o.a. vet/HBO)
• huidenzouterij
• smederij
• garage annex werkplaats

In de periode vanaf 1994 t/m 2011 zijn diverse bodemonderzoeken en saneringen uitgevoerd. Een overzicht hiervan is weergegeven in bijgevoegde afbeelding.

Met de onderzoeken van 1994 t/m 2000 zijn diverse bodembedreigende activiteiten op het voormalig bedrijventerrein onderzocht en is op diverse plaatsen verontreiniging vastgesteld. Er bleek sprake van twee oliespots en een toplaag die heterogeen verontreinigd was (licht tot sterk verhoogde gehalten aan PAK en metalen). In 1996 zijn de twee olieverontreinigingen gesaneerd. Uit de beschikking van de provincie op het evaluatieverslag (11-6-97) blijkt dat er géén verontreiniging boven de streefwaarde is achtergebleven. Ook de aanwezige vier ondergrondse en één bovengrondse olietank(s) zijn verwijderd.

In 2008 is in het kader van de beoogde bestemmingsplanwijziging een actualiserend bodemonderzoek (Bijlage 6) en in 2010 een asbestonderzoek verricht (Bijlage 7). Het actualiserend onderzoek heeft zich enerzijds gericht op een verificatie van de eerder vastgestelde bodemkwaliteit en anderzijds op de bodemkwaliteit ter plaatse van niet eerder onderzochte vml. bodembedreigende activiteiten. Uit het actualiserend bodemonderzoek en asbestbodemonderzoek kwam het volgende beeld naar voren:

• Behalve de twee eerder aangetoonde en gesaneerde oliespots, is ten westen van de vml. garage/werkplaats een sterk verhoogd oliegehalte vastgesteld (ca. 300 kuub > I). In het grondwater ter plaatse zijn geen verhoogde waarden vastgesteld.
• Ter plaatse van de aangetoonde olieverontreiniging is (nader) asbestonderzoek uitgevoerd. Daarbij is weliswaar asbest aangetoond, maar niet boven interventiewaarde van 100 mg/kg.ds.
• De met eerdere bodemonderzoeken (< 2000) aangetoonde heterogeen verontreinigde toplaag is opnieuw onderzocht. Daarbij zijn nog enkel licht verhoogde waarden vastgesteld. Vermoed wordt dat met eerder onderzoek een andere wijze van monstersamenstelling en behandeling is gehanteerd. Wel blijkt dat verspreid over het terrein in de toplaag sprake is van wisselende bijmengingen aan puin, kooltjes, huisvuil (glas e.d.) en - een enkele maal - botresten.

In 2011 is de olieverontreiniging gesaneerd tot aan de functiewaarde industrie. Daarbij is ook een, nog onbekende, 3000 ltr ondergrondse tank aangetroffen en verwijderd. De put is aangevuld met grond die voldoet aan de kwaliteit Industrie, waarmee voldaan wordt aan de toepassingskwaliteit zoals vastgesteld in de (gebiedsspecifieke) bodemkwaliteitskaart . Op 25 januari 2012 heeft de provincie ingestemd met het evaluatieverslag. De sanering is uitgevoerd overeenkomstig het plan en het terrein is geschikt gemaakt voor de functie Industrie.

Conclusie

Op het DAV-terrein aan de Olden Goorweg 1-2-4 in Winterswijk hebben in het verleden diverse bodembedreigende activiteiten plaatsgevonden. De bodemkwaliteit ter plaatse van deze vml. bodembedreigende activiteiten en het terrein daarbuiten is in de periode 1994-2000 en, opnieuw, in 2008 onderzocht. Er zijn in totaal drie olieverontreinigingen vastgesteld welke in 1996 en 2011 zijn gesaneerd. Daarbij zijn ook de ondergrondse tanks verwijderd.

Omdat ten tijde van het actualiserend bodemonderzoek er al geen bedrijfsactiviteiten meer plaatsvonden én het terrein kort na de uitgevoerde sanering volledig is opgeschoond, wordt aangenomen dat de in 2008 vastgestelde bodemkwaliteit nog voldoende representatief is voor de huidige situatie. Ook wordt aangenomen dat het uitgevoerde asbestonderzoek (2010) ter plaatse van de oliesanering aan de westzijde van de vml. garage/werkplaats, representatief is voor puinhoudende bovengrond binnen het hele plangebied.

De bodemkwaliteit is geschikt (gemaakt) voor de functie Industrie. Aanvullend bodemonderzoek of aanvullende (sanerings)maatregelen worden niet nodig geacht. Het aspect bodem vormt geen knelpunt voor de uitvoerbaarheid van het plan. Wel wordt geadviseerd om zoveel als mogelijk nog aanwezige antropogene bijmengingen zoals puin, kooltjes, huisvuil en evt. botresten uit de toplaag te verwijderen.

Het plan is daarmee uitvoerbaar met betrekking tot het aspect bodem.

Aandachtspunten

In algemene zin worden de volgende aanbevelingen gedaan:

• Wanneer tijdens de planrealisatie onverwacht zintuiglijke afwijkingen worden geconstateerd, dient het werk direct gestaakt te worden en de gemeente/ODA te worden geïnformeerd. Bij de werkzaamheden moet men alert zijn op de aanwezigheid van asbest(nesten).
• Voor de toepassing van vrijkomende grond en bouwstoffen gelden de voorschriften uit het Besluit bodemkwaliteit.
• Wanneer tijdens planrealisatie grondwater wordt onttrokken (bemaling) en geloosd, behoort vooraf toestemming te worden gegeven door het betreffende bevoegd gezag.
• Bij de oprichting van een inrichting kan sprake zijn van een verplichting voor een nul- of eindsituatieonderzoek. De beoordeling hiervan vindt plaats bij het indienen van een melding in het kader van het Activiteitenbesluit of het aanvragen van een Omgevingsvergunning Milieu.

4.1.2 Geluid

a. Geluidbelasting van omgeving op planlocatie

De mate waarin het geluid, het woonmilieu mag belasten, is geregeld in de Wet geluidhinder (Wgh). De kern van de wet is dat geluidsgevoelige objecten worden beschermd tegen geluidhinder uit de omgeving. In de Wgh worden de volgende objecten beschermd (artikel 1 Wgh):

• woningen;
• geluidsgevoelige terreinen (terreinen die behoren bij andere gezondheidszorggebouwen dan categorale en academische ziekenhuizen, verpleeghuizen, woonwagenstandplaatsen);
• andere geluidsgevoelige gebouwen, waaronder onderwijsgebouwen, ziekenhuizen en verpleeghuizen, andere gezondheidszorggebouwen dan ziekenhuizen en verpleeghuizen die zijn aangegeven in artikel 1.2 van het Besluit geluidhinder (Bgh):
  • 1. een verzorgingstehuis;
  • 2. een psychiatrische inrichting;
  • 3. een kinderdagverblijf.

Het beschermen van deze geluidsgevoelige objecten gebeurt aan de hand van vastgestelde zoneringen. De belangrijkste geluidsbronnen die in de Wgh worden geregeld, zijn: industrielawaai, wegverkeerslawaai en spoorweglawaai. Indien nieuwe geluidsgevoelige functies worden toegestaan, stelt de Wgh de verplichting akoestisch onderzoek te verrichten naar de geluidsbelasting ten gevolge van omliggende (spoor)wegen en/of industrieterreinen.

In het plangebied worden geen nieuwe geluidsgevoelige functies mogelijk gemaakt. Er hoeft daarom geen onderzoek plaats te vinden naar verkeerslawaai.

b. Geluidbelasting van planlocatie (bedrijf) op omgeving 

In opdracht van Winterwarm Heating Solutions Winterswijk is onderzocht (akoestisch onderzoek d.d. 25-02-2020, nummer 19-276 Bijlage 8) welke geluidbelasting ontstaat op de omgeving van een nieuwe vestiging van het bedrijf aan de Olden Goorweg te Winterswijk. Vastgesteld moet worden of:

1. bij de woningen een goed woon- en leefklimaat is gewaarborgd,

2. het bedrijf niet wordt beperkt in haar bedrijfsvoering t.g.v. woningen in de

nabijheid,

3. het bedrijf zal kunnen voldoen aan de eisen uit het Activiteitenbesluit.

Winterwarm is een fabriek voor de productie van direct gestookte luchtverwarmers bestemd voor industrieel gebruik en Agri (kippenstallen) toepassingen. Het bedrijf omvat daartoe productieruimtes met metaalbewerkingsmachines, opslag en kantoorruimte. De omgeving bestaat uit (de overgang van) landelijk gebied naar bedrijventerrein. De geluidbelasting op de omgeving is bepaald met een rekenmodel. Het onderzoek is uitgevoerd conform de Handleiding meten en rekenen industrielawaai (VROM, 1999, methode II.2, II.3, II.7 en II.8).
Het langtijdgemiddelde beoordelingsniveau LAr,LT t.g.v. alle activiteiten bij het bedrijf bedraagt in de immissiepunten 1 - 4 bij de woningen hooguit 28 dB(A) overdag. Daarmee worden de grenswaarden noch richtwaarden overschreden. Op 50 m van de inrichting bedraagt de geluidbelasting hooguit 35 dB(A). In de worst case situatie – met laden/lossen aan de oost en westzijde – ligt de geluidbelasting 2 – 3 dB(A) hoger op hooguit 29 dB(A) bij de woningen. Vergeleken met een bedrijf in de milieucategorie 3.2 is de emissie (en daarom geluidbelasting op de omgeving) aanzienlijk lager, ook in de woest case situatie. Het bedrijf lijkt daarom – op akoestische gronden – inpasbaar op deze locatie. Uiteraard hangt de uiteindelijke geluidbelasting af van de definitieve inrichting van het bedrijf. Bij forse wijzigingen in de opzet wordt daarom geadviseerd om deze op hun akoestische gevolgen te laten doorrekenen. Het is voorts van belang dat de emissie van de installaties voldoende wordt beperkt.

De maximale geluidniveaus LAmax t.g.v. alle activiteiten bedragen in de immissiepunten bij de woningen hooguit 47 dB(A) overdag (52 dB(A) worst case) en op 50 m 60 dB(A) overdag (57 dB(A) worst case). Daarmee worden de grens- en richtwaarden niet overschreden.

Bij Winterwarm is geen sprake van (eigen) dominante geluidbronnen met een onnodig hoge geluidemissie. Geluidbeperkende voorzieningen zijn niet noodzakelijk om aan de eisen te voldoen. De 50-dB(A) contour t.g.v. verkeer van en naar de inrichting ligt op 9 m van de wegas. De geluidbelasting op de woningen langs de weg – binnen de invloedssfeer van het bedrijf - ligt onder de voorkeursgrenswaarde van 50 dB(A).

c. Akoestische gevolgen verleggen Olde Goorweg

De Olde Goorweg wordt ter hoogte van het bedrijventerrein verlegd. De bestaande weg die in het midden over het plangebied loopt wordt verlegd naar de noordzijde van het plangebied. Deze weg behoud de huidige functie in die zin dat het beoogde bedrijf geen gebruik van deze weg zal maken omdat de ontsluiting van het bedrijfsterrein zich bevindt nabij de aansluiting met de Wooldseweg. Wel wordt er een calamiteitenuitgang gerealieerd.
De Wet geluidhinder regelt de aanleg en het wijzigen van wegen.

De Olde Goorweg is een openbare, onverharde weg buiten de bebouwde kom waar maximaal 60 km/u wordt gereden. De weg is geen doorgaande weg. Wel is er een zorgboerderij die gebruik maakt van dit gedeelte van de Olde Goorweg. De geschatte verkeersintensiteit is 30 lichte voertuigen. De dichtstbijzijnde woning ligt op ca. 150 meter van het gedeelte van de Olde Goorweg dat wordt gewijzigd.

Kortom, de wijziging van de Olde Goorweg heeft geen akoestische gevolgen omdat:

• Het geen doorgaande weg is,
• er geen woningen in de buurt liggen,
• de weg onverhard is,
• de verkeersintensiteit en de snelheid laag is.

d. Gelluidzone

Het plangebied is gelegen ten zuiden van het geluidgezoneerde industrieterrein Vèèneslat Zuid. Op 26 april 2018 is het parapluplan 'Geluidszone Veeneslat-Zuid' vastgesteld. In dit bestemmingsplan is de geluidszone juridisch geregeld. Op bijgevoegde afbeelding is de geluidszone weergegeven.

Geluidszone vanwege bedrijventerrein Veeneslat-Zuid (bron: gemeente Winterswijk)

De geluidzone is van toepassing op een deel van het bestaande industrieterrein Vèèneslat; het plangebied behoort niet tot het gezoneerde industrieterrein. Omdat de geluidszone over voorliggende locatie loopt is het van belang dat deze wordt 'meegenomen' in voorliggend bestemmingsplan.
De geluidzone zal dan ook in dit bestemmingsplan worden vastgelegd op de verbeelding en i n de regels . Een en ander vormt geen belemmering voor de voorgestane ontwikkeling.

Planspecifiek

Uit hetgeen in deze over het aspect geluid is onderzocht en weerlegt volgt dat dit aspect geen belemmering vormt voor de voorgenomen ontwikkeling.

4.1.3 Lucht

De hoofdlijnen voor regelgeving rondom luchtkwaliteitseisen staan beschreven in de Wet milieubeheer (hoofdstuk 5 Wm). Bij de start van nieuwe bouwprojecten moet onderzocht worden of het effect van een nieuw initiatief relevant is voor de luchtkwaliteit. Er is geen relevantie als aannemelijk kan worden gemaakt, dat de luchtkwaliteit "niet in betekenende mate" aangetast wordt. Daartoe is een algemene maatregel van bestuur 'Niet in betekenende mate' (Besluit NIBM) en een ministeriële regeling NIBM (Regeling NIBM) vastgesteld waarin de uitvoeringsregels vastgelegd zijn die betrekking hebben op het begrip NIBM.

In de Regeling NIBM is een lijst met categorieën van gevallen (inrichtingen, kantoor- en woningbouw-locaties) opgenomen die niet in betekende mate bijdragen aan de luchtverontreiniging. Deze gevallen kunnen zonder toetsing aan de grenswaarden voor het aspect luchtkwaliteit uitgevoerd worden. Ook als het bevoegd gezag op een andere wijze, bijvoorbeeld door berekeningen, aannemelijk kan maken dat het geplande project NIBM bijdraagt, kan toetsing van de luchtkwaliteit achterwege blijven.

Voor kleinere ruimtelijke plannen die effect kunnen hebben op de luchtkwaliteit heeft het toenmalige ministerie van VROM in samenwerking met InfoMil een specifieke rekentool ontwikkeld. Daarmee kan op een eenvoudige en snelle manier worden bepaald of een plan niet in betekenende mate bijdraagt (NIBM) aan luchtverontreiniging. In de NIBM rekentool worden het aantal extra voertuigbewegingen en het aandeel vrachtverkeer ingevoerd.

Planspecifiek

Voor onderhavig plan is de te verwachten toename verkeergeneratie berekend (zie paragraaf 4.5). Hieruit blijkt dat het aantal extra verkeersbewegingen op een gemiddelde weekdag circa 300 motorvoertuigbewegingen per etmaal bedraagt, waarvan circa 20% vrachtverkeer is. De verkeersgegevens zijn ingevoerd in de NIBM-rekentool. Uit de NIBM-rekentool blijkt dat de bijdrage van het verkeer mogelijk in betekenende mate is.

Het plan is daarmee uitvoerbaar met betrekking tot het aspect lucht.

4.1.4 Bedrijfs- en milieuzonering

Bij de planontwikkeling dient rekening gehouden te worden met milieuzoneringen van bestaande en toekomstige bedrijven om zodoende de kwaliteit van het leefmilieu te handhaven en te bevorderen. Bij de milieuzonering wordt gebruik gemaakt van de door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) opgestelde Lijst van Bedrijfsactiviteiten. Hierin wordt per bedrijfssoort aangegeven welke milieu-invloed (in de vorm van geur, stof, geluid en gevaar) hiervan kan uitgaan en welke indicatieve af-stand hierbij (minimaal) in acht genomen moet worden.

Planspecifiek

Het bedrijf dat zich vestigt in het plangebied betreft in principe een bedrijf van milieucategorie 4.1. Het akoestisch onderzoek (Bijlage 8) heeft aangetoond dat de milieuzonering van het bedrijf een milieuzonering 3.2 betreft.

Op het terrein wordt een bedrijf ontwikkeld met een milieucategorie 3.2, waardoor een afstand van 100 meter aangehouden moet worden tot milieugevoelige objecten.

Binnen het plangebied liggen twee voormalige woningen. Deze woningen worden gesloopt. De gronden krijgen een bedrijvenbestemming waar wonen niet is toegestaan. Deze woningen leveren dan ook geen belemmering meer op de voorgestane ontwikkeling.

De overige woningen in de omgeving van het plangebied zijn op een afstand van meer dan 100 meter vanaf het bedrijf gelegen.

Het plan is daarmee uitvoerbaar met betrekking tot het aspect bedrijfs- en milieuzonering.

4.1.5 Externe Veiligheid

Het beleid voor externe veiligheid is gericht op het beperken en beheersen van risico's voor de omgeving vanwege handelingen met gevaarlijke stoffen. De handelingen kunnen zowel betrekking hebben op het gebruik, de opslag en de productie, als op het transport van gevaarlijke stoffen. Uit het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi), Besluit externe veiligheid transportroutes (Bevt) en het Besluit externe veiligheid buisleidingen (Bevb) vloeit de verplichting voort om in ruimtelijke plannen in te gaan op de risico's in het plangebied ten gevolge van handelingen met gevaarlijke stoffen. De risico's dienen te worden beoordeeld op 2 maatstaven, te weten het plaatsgebonden risico en het groepsrisico.

Plaatsgebonden risico

Het plaatsgebonden risico beschrijft de kans per jaar dat een onbeschermd individu komt te overlijden door een ongeval met gevaarlijke stoffen. Het plaatsgebonden risico wordt uitgedrukt in risicocontouren rondom de risicobron (bedrijf, weg, spoorlijn, buisleiding etc.), waarbij de 10-6 contour (kans van 1 op 1 miljoen op overlijden) de maatgevende grenswaarde is.

Groepsrisico

Het groepsrisico beschrijft de kans dat een groep van 10 of meer personen gelijktijdig komt te overlijden ten gevolge van een ongeval met gevaarlijke stoffen. Het groepsrisico geeft een indicatie van de maatschappelijke ontwrichting in geval van een ramp. Het groepsrisico wordt uitgedrukt in een grafiek, waarin de kans op overlijden van een bepaalde groep (bijvoorbeeld 10, 100 of 1000 personen) wordt afgezet tegen de kans daarop. Voor het groepsrisico geldt de oriëntatiewaarde als ijkpunt in de verantwoording (géén norm).

Voor elke verandering van het groepsrisico (af- of toename) in het invloedsgebied moet verantwoording worden afgelegd, over de wijze waarop de toelaatbaarheid van deze verandering in de besluitvorming is betrokken. Samen met de hoogte van groepsrisico moet andere kwalitatieve aspecten worden meegewogen in de beoordeling van het groepsrisico. Onder deze aspecten vallen zelfredzaamheid en bestrijdbaarheid. Onderdeel van deze verantwoording is overleg met (advies vragen aan) de regionale brandweer.

(Beperkt) kwetsbare objecten

Er moet getoetst worden aan het Bevi, Bevt en het Bevb wanneer bij een ontwikkeling (beperkt) kwetsbare objecten worden toegestaan. (Beperkt) kwetsbare objecten zijn o.a. woningen, scholen, ziekenhuizen, hotels, restaurants .

Risicovolle activiteiten

In het kader van het plan moet bekeken worden of erin of in de nabijheid van het plan sprake is van risicovolle activiteiten (zoals Bevi-bedrijven, BRZO-bedrijven, transportroutes en buisleidingen) of dat risicovolle activiteiten worden toegestaan.

Planspecifiek

Volgens de risicokaart van de provincie Gelderland ligt op bedrijventerrein Vèèneslat een bedrijf met opslag van penthaan en isocyanaat op een afstand van ongeveer 150 meter van het plangebied. De opslag vindt plaats op het noordwestelijk deel van het bedrijfsterrein en de plaatsgebonden risicocontour ligt dan ook niet over het plangebied heen.

Verder zijn in de directe omgeving van het plangebied geen risicobronnen aanwezig.

Het bedrijf, die binnen het plangebied gerealiseerd kan worden, is geen kwetsbaar object in het kader van het Bevi. Externe veiligheid vormt geen belemmering voor dit bestemmingsplan.

Daarnaast zullen er binnen het plangebied geen risico-objecten gerealiseerd worden. In dit bestemmingsplan is de vestiging van inrichtingen als bedoeld in artikel 2 lid 1 van het Besluit externe veilig-heidsinrichtingen niet toegestaan.

4.1.6 Aanmeldnotitie MER-beoordeling

De milieueffectrapportage (m.e.r.) is een hulpmiddel om bij diverse procedures het milieubelang een volwaardige plaats in de besluitvorming te geven. De m.e.r.-procedure is gekoppeld aan de “moederprocedure”. Dit is in dit geval de bestemmingsplanprocedure. Een m.e.r. is verplicht bij de voorbereiding van plannen en besluiten van de overheid die kunnen leiden tot belangrijke nadelige gevolgen voor het milieu. Bepalend hierbij is de activiteit (of zijn de activiteiten) waarop het plan of besluit betrekking heeft.

In het Besluit milieueffectrapportage is vastgelegd welke activiteiten m.e.r-plichtig zijn en voor welke activiteiten een m.e.r-beoordeling moet worden verricht. In onderdeel C van de bijlage bij het Besluit milieueffectrapportage zijn de activiteiten, plannen en besluiten opgenomen ten aanzien waarvan het maken van een milieueffectrapportage (m.e.r.) verplicht is. In onderdeel D van de bijlage zijn de activiteiten, plannen en besluiten opgenomen waarvoor een m.e.r.-beoordeling moet worden uitgevoerd. Als een activiteit op grond van onderdeel D m.e.r.-beoordelingsplichtig is, geldt voor een kaderstellend (bestemmings)plan dat die activiteit mogelijk maakt, een plan-m.e.r-plicht.

Planspecifiek

Uit toetsing van de ontwikkeling aan de m.e.r.-wetgeving, blijkt dat de beoogde ontwikkeling is aan te merken als een activiteit als bedoeld in categorie D.11.2 in de bijlage van het Besluit m.e.r., namelijk ‘de aanleg, wijziging of uitbreiding van een stedelijk ontwikkelingsproject met inbegrip van de bouw van winkelcentra of parkeerterreinen’. Of als activiteit als bedoeld in categorie D.11.3 in de bijlage van het Besluit m.e.r., namelijk ‘de aanleg, wijziging of uitbreiding van een industrieterrein’. Het onderhavige project blijft onder de bij deze activiteit genoemde drempelwaarden. Vanwege het feit dat de milieueffecten onder de drempelwaarden blijven, is een vormvrije m.e.r.-beoordeling opgesteld. De volledige beoordeling is weergegeven in Bijlage 9.

De conclusie van de beoordeling is dat belangrijke nadelige milieugevolgen zijn uitgesloten. Het volgen van een m.e.r.-(beoordelings-) procedure is daarom niet nodig.

4.4.1 Trilling

Het plangebied ligt binnen de afstand van 100 m van de spoorlijn Arnhem - Winterswijk. In beginsel zou hier sprake kunnen zijn van hinderlijke trilling. Echter, in dit geval gaat het om een functie (bedrijf) die niet trillingsgevoelig is. Overigens is het een enkelspoor dat voor personenvervoer wordt gebruikt en waarbij ieder uur twee treinen rijden; er vindt geen goederentransport plaats. Hinder als gevolg van trilling is gezien het beperkte gebruik van het spoor dan ook niet te verwachten.

Het aspect trilling afkomstig van de spoorlijn vormt geen belemmering voor dit plan.