Gast- en zorgboerderij De Zonnebloem

3.1.1.1 Algemeen

Nederland staat voor grote uitdagingen die van invloed zijn op onze fysieke leefomgeving. Complexe opgaven zoals verstedelijking, verduurzaming en klimaatadaptatie zijn nauw met elkaar verweven. Dat vraagt een nieuwe, integrale manier van werken waarmee keuzes voor onze leefomgeving sneller en beter gemaakt kunnen worden. De Nationale Omgevingsvisie (NOVI) zorgt voor een gezamenlijke aanpak die leidt tot een duurzaam perspectief voor onze leefomgeving. Dit is nodig om onze doelen te halen en is een zaak van overheid en samenleving.

3.1.1.2 Vier prioriteiten

Aan de hand van een toekomstperspectief op 2050 brengt de NOVI de langetermijnvisie in beeld. Op nationale belangen wil het Rijk sturen en richting geven. Dit komt samen in vier prioriteiten.

• 1. Ruimte voor klimaatadaptatie en energietransitie

Nederland moet zich aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering. In 2050 is Nederland klimaatbestendig en waterrobuust. Dit vraagt om maatregelen in de leefomgeving, waarmee tegelijkertijd de leefomgevingskwaliteit verbeterd kan worden en kansen voor natuur geboden kunnen worden. In 2050 heeft Nederland daarnaast een duurzame energievoorziening. Dit vraagt echter om ruimte. Door deze ruimte zoveel mogelijk te clusteren, wordt versnippering van het landschap voorkomen en wordt de ruimte zo efficiënt mogelijk benut. Het Rijk zet zich in door het maken van ruimtelijke reserveringen voor het hoofdenergiesysteem op nationale schaal.

• 2. Duurzaam economisch groeipotentieel
  Nederland werkt toe naar een duurzame, circulaire, kennisintensieve en internationaal concurrerende economie in 2050. Daarmee kan ons land zijn positie handhaven in de top vijf van meest concurrerende landen ter wereld. Er wordt ingezet op een innovatief en sterk vestigingsklimaat met een goede quality of life. Belangrijk is wel dat onze economie toekomstbestendig wordt, oftewel concurrerend, duurzaam en circulair.
• 3. Sterke en gezonde steden en regio's
  Er zijn vooral in steden en stedelijke regio's nieuwe locaties nodig voor wonen en werken. Het liefst binnen de bestaande stadsgrenzen, zodat de open ruimten tussen stedelijke regio's behouden blijven. Dit vraagt optimale afstemming op en investeringen in mobiliteit. Dit betekent dat voorafgaand aan de keuze van nieuwe verstedelijkingslocaties helder moet zijn welke randvoorwaarden de leefomgevingskwaliteit en -veiligheid daar stelt en welke extra maatregelen nodig zijn wanneer er voor deze locaties wordt gekozen. Zo blijft de gezondheid in steden en regio's geborgd.
• 4. Toekomstbestendige ontwikkeling van het landelijk gebied
  Er ontstaat een nieuw perspectief voor de Nederlandse landbouwsector als koploper in de duurzame kringlooplandbouw. Een goed verdienpotentieel voor de bedrijven wordt gecombineerd met een minimaal effect op de omgevingskwaliteit van lucht, bodem en water. In alle gevallen zet het Rijk in op ontwikkeling van de karakteristieke eigenschappen van het Nederlandse landschap. Dit vertegenwoordigt een belangrijke cultuurhistorische waarde. Verrommeling en versnippering, bijvoorbeeld door wildgroei van distributiecentra, is ongewenst en wordt tegengegaan.

3.1.1.3 Afwegingsprincipes

De druk op de fysieke leefomgeving in Nederland is zo groot, dat belangen soms botsen. Het streven is combinaties te maken en win-win situaties te creëren, maar dit is niet altijd mogelijk. Soms zijn er scherpe keuzes nodig en moeten belangen worden afgewogen. Hiertoe gebruikt de NOVI drie afwegingsprincipes:

• 1. Combinatie van functies gaan voor enkelvoudige functies. In het verleden is scheiding van functies vaak te rigide gehanteerd. Met de NOVI wordt gezocht naar maximale combinatiemogelijkheden tussen functies, gericht op een efficiënt en zorgvuldig gebruik van onze ruimte;
• 2. Kenmerken en identiteit van een gebied staan centraal. Het verschilt tussen gebieden wat de optimale balans is tussen bescherming en ontwikkeling en tussen concurrentiekracht en leefbaarheid. Sommige opgaven en belangen wegen in het ene gebied zwaarder dan in het andere;
• 3. Afwentelen wordt voorkomen. Het is van belang dat de leefomgeving zoveel mogelijk voorziet in mogelijkheden en behoeften van de huidige generatie inwoners, zonder dat dit ten koste gaat van die van toekomstige generaties.

3.1.1.4 Toetsing aan de NOVI

In voorliggend geval betreft een project waarbij geen nationale belangen in het geding zijn en er is geen sprake van enige belemmering met betrekking tot de prioriteiten zoals verwoord in de NOVI. Bij het uitwerken van het plan zijn de kenmerken en identiteit van het gebied centraal gesteld. Geconcludeerd wordt dat de NOVI geen belemmering vormt voor de in dit bestemmingsplan opgenomen ontwikkeling.

3.1.2.1 Algemeen

In de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR), de voorloper van de NOVI, is de ladder voor duurzame verstedelijking geïntroduceerd. Deze ladder is per 1 oktober 2012 als motiveringseis in het Besluit ruimtelijke ordening (artikel 3.1.6, lid 2) opgenomen. Doel van de ladder voor duurzame verstedelijking is een goede ruimtelijke ordening door een optimale benutting van de ruimte in stedelijke gebieden. Hierbij geldt een motiveringsvereiste voor het bevoegd gezag als nieuwe stedelijke ontwikkelingen planologisch mogelijk worden gemaakt.

Teneinde een ontwikkeling adequaat te kunnen toetsen aan de ladder is het noodzakelijk inzicht te geven in de begrippen 'bestaand stedelijk gebied' en 'stedelijke ontwikkeling'.

In het Bro zijn in artikel 1.1.1 definities opgenomen voor:

• bestaand stedelijk gebied: 'bestaand stedenbouwkundig samenstel van bebouwing ten behoeve van wonen, dienstverlening, bedrijvigheid, detailhandel of horeca, alsmede de daarbij behorende openbare of sociaal culturele voorzieningen, stedelijk groen en infrastructuur'.
• stedelijke ontwikkeling: ´ruimtelijke ontwikkeling van een bedrijventerrein of zeehaventerrein, of van kantoren, detailhandel, woningbouwlocaties of andere stedelijke voorzieningen.'

3.1.2.2 Toetsing aan de Ladder

Voordat de ladder voor duurzame verstedelijking wordt toegepast, moet een afweging plaatsvinden of het 'plan' een 'nieuwe stedelijke ontwikkeling' (3.1.6 Bro). betreft. De Bro definieert het begrip 'stedelijke ontwikkeling' als volgt: “ruimtelijke ontwikkeling van een bedrijventerrein of zeehaventerrein, of van kantoren, detailhandel, woningbouwlocaties of andere stedelijke voorzieningen”.

Nieuwe stedelijke ontwikkeling

In het Bro is geen ondergrens voor de minimale omvang vastgelegd. Of er dus sprake is van een stedelijke ontwikkeling wordt bepaald door de aard en omvang van de ontwikkeling in relatie tot de omgeving. Er zijn inmiddels meerdere gerechtelijke uitspraken geweest over deze begripsdefinitie.

Voor woningbouwlocaties geldt volgens de overzichtsuitspraak van de Afdeling Raad van State van 28 juni 2017 (ABRvS 28 juni 2017; ECLI:NL:RVS:2017:1724) dat bij meer dan 11 woningen sprake is van een nieuwe stedelijke ontwikkeling. Voor wonen is daarmee gesteld dat er vanaf 12 woningen sprake is van een stedelijke ontwikkeling. Daarnaast volgt uit een uitspraak van 20 april 2016 (ABRvS 20 april 2016; ECLI:NL:RVS:2016:1075) dat wanneer er enkel sprake is van een functiewijziging, het ruimtebeslag een doorslaggevende factor is of er kan worden gesproken van een nieuwe stedelijke ontwikkeling.

Op voorliggende ontwikkeling is ook de overzichtsuitspraak ABRvS 28 juni 2017; ECLI:NL:RVS:2017:1724 van toepassing. Uit deze uitspraak blijkt dat wanneer een bestemmingsplan voorziet in een terrein met een ruimtebeslag van meer dan 500 m² of in een gebouw met een bruto-vloeroppervlakte groter dan 500 m² er in beginsel sprake is van een stedelijke ontwikkeling en er getoetst moet worden aan de Ladder voor Duurzame verstedelijking.

Voorliggend plan is grofweg in drie functies/groepen op te splitsen, namelijk:

• 1. wonen
  • a. toevoegen van één bedrijfswoning door woningsplitsing van Slingeweg nr. 14
• 2. Zorg
  • a. Zorgboerderij
  • b. 8 zorgwoningen
• 3. Recreatie/educatie en ondergeschikte horeca
  • a. Ruimten voor workshops
  • b. Camping, waaronder 4 trekkershutten, 25 kampeerplekken, 10 camperplekken, groepsaccommodatie (22 bedden) + overloopgebied 25 kampeerplekken
  • c. Buitenbijeenkomsten

Hierbij wordt opgemerkt dat al een kleine camping is toegestaan voor 25 kampeerplekken en 2 trekkershutten en de groepsaccommodatie tevens al vergund is. Al met al richt het voornemen zich op de uitbreiding en legalisatie van gebouwen voor de workshops, 10 extra kampeerplekken, 2 trekkershutten en tijdelijke buitenbijeenkomsten.

Zorgfuncties

De voorgenomen ontwikkeling voorziet in onder andere een woonzorgvoorziening die ruimte biedt aan drie intensieve plekken voor cliënten, binnen de boerderij en acht losstaande zorgwoningen (tiny houses). De zorg vraagt steeds meer om opvang van mensen met ernstige psycho-sociale problematiek en burn-out klachten. Dit gaat gepaard met meer vraag naar crisisopvang. Burn-out en stress problematiek vraagt ook om tijdelijke overnachtingsopvang en om begeleidingstrajecten met partners. De doelgroep betreft dan voor mensen met verschillende soorten problematiek maar meestal gericht op psychiatrisch zorg, verslaving of autisme. De Zonnebloem specialiseert zich door haar bijzondere 'buiten'-omgeving juist in deze doelgroepen. De consequentie is dat er een bepaalde omvang nodig is van tijdelijke overnachtingsmogelijkheden (crisisopvang, partneropvang, meerdaagse sessies) en van beschermd wonen met begeleiding voor langere periode (met woonadres p/a De Slingeweg 14). Vanaf 2012 wordt woon-zorg begeleiding met verblijf op de boerderij aangeboden aan acht cliënten. In de boerderij worden daarnaast algemene ruimten zoals een huiskamer, keuken en ruimte voor dagbesteding gerealiseerd.

Met het voornemen kunnen cliënten die zowel langdurige als kortstondige hulp nodig hebben terecht in een beschermde omgeving in het groen. Gelet op het vorenstaande wordt binnen het plangebied voorzien in een specifieke zorgbehoefte. De zorg dient de lokale markt, waardoor het verzorgingsgebied lokaal is.

In dit geval bestaan de activiteiten in het plangebied uit functies die naar aard en omvang vergelijkbaar zijn met wat is toegestaan binnen de huidige agrarische bestemming van het bestemmingsplan "integrale herziening buitengebied Winterswijk". Een bestemmingsplan dat bij recht een stedelijke ontwikkeling mogelijk maakt, maar ten opzichte van het voorgaande planologische regime niet voorziet in een groter planologisch beslag op de ruimte en niet voorziet in een functiewijziging, voorziet niet in een nieuwe stedelijke ontwikkeling als bedoeld in artikel 3.1.6, tweede lid, Bro (uitspraak van 25 juni 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2294 (Weert)). Het gaat namelijk om hoofdzakelijk extensieve activiteiten die naar aard en omvang zijn te vergelijken met hetgeen dat binnen het voorgaande planologische regime reeds is toegestaan. Het vigerend beleid maakt 25 standplaatsen en 2 trekkershutten mogelijk. Middels voorliggend bestemmingsplan worden in totaal 35 standplaatsen en 4 trekkershutten (jaarrond) mogelijk gemaakt.

Overige functies binnen plangebied
In dit geval bestaan de activiteiten in het plangebied uit functies die naar aard en omvang vergelijkbaar zijn met wat is toegestaan binnen de huidige agrarische bestemming van het bestemmingsplan "integrale herziening buitengebied Winterswijk". Een bestemmingsplan dat bij recht een stedelijke ontwikkeling mogelijk maakt, maar ten opzichte van het voorgaande planologische regime niet voorziet in een groter planologisch beslag op de ruimte en niet voorziet in een functiewijziging, voorziet niet in een nieuwe stedelijke ontwikkeling als bedoeld in artikel 3.1.6, tweede lid, Bro (uitspraak van 25 juni 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2294 (Weert)). Het gaat namelijk om hoofdzakelijk extensieve activiteiten die naar aard en omvang zijn te vergelijken met hetgeen dat binnen het voorgaande planologische regime reeds is toegestaan.

Planspecifiek
Op basis van de genoemde jurisprudentie kan worden geconcludeerd dat ten aanzien van de toe te voegen bedrijfswoning geen sprake is van een 'nieuwe stedelijke ontwikkeling' als bedoeld in de ladder voor duurzame verstedelijking. Ten aanzien van de overige toe te voegen/planologisch in te passen functies wordt geconcludeerd dat er sprake is van een zeer kleine ontwikkeling, aangezien op het NSW Landgoed al een kleine camping mogelijk is en de activiteiten al vergund zijn. Hierna wordt daarom nader getoetst aan de ladder voor duurzame verstedelijking.

3.4.1.1 Algemeen

De Omgevingsvisie Buitengebied Winterswijk is een integrale visie voor de fysieke leefomgeving van het buitengebied van de gemeente Winterswijk. De visie bevat de strategische hoofdkeuzen van het beleid voor de lange termijn.

De visie heeft twee functies. Het is het afwegingskader als een initiatief bij de gemeente wordt ingediend dat niet in het geldende bestemmingsplan in het buitengebied past, en als de gemeente overweegt om van de regels in het bestemmingsplan af te wijken. En het is het inhoudelijk kader voor de opvolger van het bestemmingsplan "Integrale herziening buitengebied Winterswijk", het omgevingsplan. Het omgevingsplan komt enkele jaren na de vaststelling van de omgevingsvisie Buitengebied Winterswijk.

In de omgevingsvisie worden de volgende kwaliteiten beschouwd als kernkwaliteiten van het buitengebied:

• 1. De bijzondere geologische en aardkundige kenmerken.
• 2. De bijzondere en hoge kwaliteit van het cultuurlandschap, ontstaan door menselijk gebruik in het verleden.
• 3. Ecologische waarden en milieukwaliteit, die zijn ontstaan als gevolg van de opbouw van het landschap.
• 4. De leefbaarheid in het landelijk gebied die er is als gevolg van de sociale samenhang.
• 5. Het economisch functioneren van het landelijk gebied, die bijdraagt aan de binding van inwoners aan het gebied en in veel gevallen een (financiële) drager is van de bijzondere kenmerken van het landschap.

Bovenstaande kwaliteiten zijn bepalend voor de identiteit van Winterswijk. En daarom worden in de visie keuzes gericht op:

• 1. Het veiligstellen, behouden en bevorderen van die kwaliteiten bepalend zijn voor de identiteit van de gemeente.
• 2. Het laten van ruimte voor initiatieven die aan die kwaliteiten bijdragen.

Bij functieverandering van erven en aanpassingen van (bedrijfs)woningen wordt de kwaliteit van het hele erf betrokken bij de beoordeling. Daar waar onderdelen van ensembles eerder al verloren zijn gegaan of incompleet zijn geraakt, steunt de gemeente elk initiatief dat deze weer aanheelt c.q. versterkt.

3.4.1.2 Visie op hoofdlijnen: Een levend landschap, behoud door ontwikkeling

De hoofdambitie betreft het realiseren van een levend landschap en behoud door ontwikkeling. Er zijn in de visie op hoofdlijnen vier thema's benoemd om aan te werken. Dit betreffen:

• Een sociaal vitaal platteland;
• Een economisch vitaal platteland;
• Versterken en (onder)houden van het landschap;
• Beleef het Nationaal Landschap.

Met name de thema's 'Een sociaal vitaal platteland', 'Een economisch platteland' en 'Beleef het Nationaal Landschap' zijn van toepassing op dit verzoek. Voor deze thema's zijn de volgende keuzes gemaakt:

• Ruimte voor multifunctionele bestemmingen;
• Ruimte voor zorgvuldige doorontwikkeling van bedrijven;
• We kiezen voor recreatie die gericht is op en geïntegreerd is in het landschap.

Visie op de thema's

Flexibele invulling van woningen en erven in het buitengebied

De gemeente wilt dat woningsplitsing ten goede kan komen aan het bieden van een goed woningaanbod voor de gewenste doelgroep. Daarom zullen we flexibel omgaan met bestaande (woon)bebouwing. Door o.a. bij woningsplitsing flexibeler om te gaan met bestaande bebouwing voor wat betreft de grootte van de woning en het aantal eenheden kunnen we snel ingaan op specifieke wensen in de samenleving.

Ruimte voor actieve recreatie en natuurbeleving

Om positieve gezondheid centraal te zetten willen we de kwaliteit van het groen verhogen en dit koppelen aan sociale en recreatieve activiteiten. Waar mogelijk worden routestructuren aan elkaar gekoppeld en worden gebruiksmogelijkheden toegevoegd. De gemeente wilt de jeugd meer binden en boeien. Het landelijk gebied biedt veel aanknopingspunten voor actieve vormen van recreatie, welke we dan ook willen bevorderen

3.4.1.3 Toetsing van het initiatief aan de omgevingsvisie

Met het voornemen worden meerdere thema's aangedaan. Met de versterking van het erf en de woningsplitsing (gast- en zorgboerderij) wordt ingezet op een sociaal en vitaal platteland. Daarnaast draagt het initiatief bij aan het economisch vitaal houden van het platteland wat invulling geeft aan de toekomstbestendigheid. Tevens blijven de bestaande gebouwen behouden en wordt leegstand voorkomen. Dit sluit ook aan op een economisch vitaal platteland. Hierbij wordt aandacht besteed aan de mix tussen wonen en werken in combinatie met landbouw en het beheer van cultuurhistorische en landschappelijke waarden. Tevens wordt met het versterken van natuurlijke structuren het landschap versterkt waardoor het tevens beter beleeft kan worden. Dit is gebeurd met het voornemen onder meer door de realisatie van een wandelpad, doolhof, organiseren van /evenementenkomsten en recreatie.

Met het voornemen worden meerdere thema's aangedaan. Met de versterking van het erf en de woningsplitsing (gast- en zorgboerderij) wordt ingezet op een sociaal en vitaal platteland. Daarnaast draagt het initiatief bij aan het economisch vitaal houden van het platteland wat invulling geeft aan de toekomstbestendigheid. Tevens blijven de bestaande gebouwen behouden en wordt leegstand voorkomen. Dit sluit ook aan op een economisch vitaal platteland. Hierbij wordt aandacht besteed aan de mix tussen wonen en werken in combinatie met landbouw en het beheer van cultuurhistorische en landschappelijke waarden. Tevens wordt met het versterken van natuurlijke structuren het landschap versterkt waardoor het tevens beter beleeft kan worden. Dit is gebeurd met het voornemen onder meer door de realisatie van een wandelpad, doolhof, organiseren van buitenbijeenkomsten/evenementen en recreatie.

Geconcludeerd wordt het initiatief past binnen de omgevingsvisie:

• Het betreft hier de doorontwikkeling van bestaande bedrijfsvoering, binnen bestaande kavels die al recreatief ingezet worden
• Het is een uniek concept voor specifieke doelgroepen waarin de zorg gerelateerde diensten nauw verbonden zijn aan de recreatieve diensten en doelgroep waarop de initiatiefnemer zich richt;
• De beoogde kampeerplekken voegen zich naar de ruimtelijke schaal en de beoogde landschapskwaliteit van het terrein;
• Het betreft een unieke locatie. met twee NSW landgoederen, met circa 4 ha aan natuur, wandelpaden en de Boven Slinge;
• De locatie is gelegen naast een bestaande verblijfsrecreatie (camping aan De Slingeweg 20).

4.1.1.1 Algemeen

Bij een bestemmingsplanprocedure wordt op grond van artikel 3.1.6 Besluit ruimtelijke ordening (Bro) vastgesteld of de bodemkwaliteit een belemmering vormt voor de uitvoerbaarheid van het plan. Aan de hand van beschikbare bodeminformatie wordt onderbouwd wat de verwachte bodemkwaliteit is, of bodemonderzoek nodig is en of er maatregelen nodig zijn om de bodemkwaliteit geschikt te maken voor het beoogde gebruik. Deze paragraaf betreft de Wet bodembescherming, het Besluit Asbestwegen, het Besluit bodemkwaliteit, de Woningwet/bouwverordening en de Arbowet.

Op basis van de woningwet, de Wabo en bijbehorende regelgeving gelden de volgende uitzonderingen voor de bodemonderzoeksplicht:

• 1. als het gaat om bouwwerken die de grond niet raken of het bestaande, niet wederrechtelijke gebruikt wordt gehandhaafd;
• 2. het bouwwerk een te verwezenlijken bebouwingsoppervlakte van ten hoogste 50 m2 heeft;
• 3. als het gaat om het bouwen van bouwwerken waarin niet (nagenoeg) voortdurend mensen zullen verblijven. Hierbij wordt een verblijftijd van minder dan 2 uren gehanteerd;
• 4. als Burgemeester en wethouders vrijstelling verlenen, omdat er al voldoende gegevens met betrekking tot de bodemkwaliteit bekend zijn, bijvoorbeeld op basis van een eerder uitgevoerd bodemonderzoek.

4.1.1.2 Situatie plangebied

In voorliggend geval zijn er geen bodemingrepen nabij het erf nodig. Voor de zorgwoningen, de camping en tot slot het recreatieterrein waar buitenbijeenkomsten/evenementen mogelijk zijn, wordt gesteld dat dit zich bevindt op agrarische gronden waar in het verleden geen bodemverontreinigde activiteiten hebben plaatsgevonden. Tevens zijn enkel mobiele zorgwoningen en kampeermiddelen toegestaan.

De gemeente Winterwijk heeft in 2007 in regioverband een bodemkwaliteitskaart door adviesbureau Witteveen & Bos laten opstellen. Deze kaart geeft aan dat er in het plangebied waar langdurig verbleven wordt (camping) geen bodemverontreinigingen te verwachten zijn.

Afbeelding 4.1: Uitsnede bodemkwaliteitskaart (2007) (Bron: Witteveen & Bos)

4.1.1.3 Conclusie

Het aspect 'bodem' vormt geen belemmering voor de uitvoerbaarheid van dit plan.

4.1.2.1 Algemeen

De Wet geluidhinder (Wgh) bevat geluidnormen en richtlijnen over de toelaatbaarheid van geluidniveaus als gevolg van rail- en wegverkeerslawaai en industrielawaai. De Wgh geeft aan dat een akoestisch onderzoek moet worden uitgevoerd bij het voorbereiden van de vaststelling van een bestemmingsplan of het nemen van een omgevingsvergunning indien het plan een geluidgevoelig object mogelijk maakt binnen een geluidszone van een bestaande geluidsbron of indien het plan een nieuwe geluidsbron mogelijk maakt. Het akoestisch onderzoek moet uitwijzen of de wettelijke voorkeurswaarde bij geluidgevoelige objecten wordt overschreden en zo ja, welke maatregelen nodig zijn om aan de voorkeurswaarde te voldoen.

Er is een akoestisch onderzoek uitgevoerd door Antea Group welke is toegevoegd als Bijlage 2 bij deze toelichting. Het onderzoek richt zich op de nieuwe activiteiten op het terrein en de desbetreffende geluidsbelasting. In paragraaf 4.1.4.3 wordt dit nader toegelicht.

4.1.2.2 Situatie plangebied

Dit bestemmingsplan voorziet in het toevoegen van in totaal 9 geluidgevoelige objecten in het kader van de Wgh, namelijk de toe te voegen bedrijfswoning en 8 zorgwoningen. Hierna wordt nader op de aspecten rail-, wegverkeers- en industrielawaai ingegaan.

Wegverkeerslawaai 

De in het plangebied te realiseren geluidsgevoelige objecten bevinden zich binnen de wettelijke geluidszone van De Slingeweg. Dit betreft echter een weg dat uitsluitend is bedoeld voor bestemmingsverkeer van omliggende functies. De verkeersintensiteit over deze weg is daardoor beperkt, waardoor in voorhand wordt aangenomen dat de geluidsbelasting van deze weg op de geluidsgevoelige objecten in het plangebied niet de voorkeurswaarde overschrijdt.

Gelet op het vorenstaande wordt een akoestisch onderzoek wegverkeerslawaai niet noodzakelijk geacht.

Railverkeerslawaai en industrielawaai

Het plangebied ligt niet in de nabijheid van spoorwegen en eveneens niet binnen de zone van een gezoneerd bedrijventerrein, de aspecten railverkeerslawaai en industrielawaai kunnen buiten beschouwing worden gelaten. In paragraaf 4.1.4 wordt nader ingegaan op de in de omgeving aanwezige (individuele) bedrijvigheid.

4.1.2.3 Conclusie

Geconcludeerd wordt dat de Wet geluidhinder geen belemmering vormt voor het plan.

4.1.3.1 Besluit en de Regeling niet in betekenende mate bijdragen

Het Besluit niet in betekenende mate bijdragen (NIBM) staat bouwprojecten toe wanneer de bijdrage aan de luchtkwaliteit van het desbetreffende project niet in betekenende mate is. Het begrip “niet in betekenende mate” is gedefinieerd als 3% van de grenswaarden uit de Wet milieubeheer. Het gaat hierbij uitsluitend om stikstofdioxide (NO2) en fijn stof (PM10). Toetsing aan andere luchtverontreinigende stoffen uit de Wet luchtkwaliteit vindt niet plaats.

In de Regeling NIBM is een lijst met categorieën van gevallen (inrichtingen, kantoor- en woningbouwlocaties) opgenomen die niet in betekenende mate bijdragen aan de luchtverontreiniging. Enkele voorbeelden zijn:

• woningen: 1.500 met een enkele ontsluitingsweg;
• woningen: 3.000 met twee ontsluitingswegen;
• kantoren: 100.000 m2 bruto vloeroppervlak met een enkele ontsluitingsweg.

Als een ruimtelijke ontwikkeling niet genoemd staat in de Regeling NIBM kan deze nog steeds niet in betekenende mate bijdragen. De bijdrage aan NO2 en PM10 moet dan minder zijn dan 3% van de grenswaarden.

4.1.3.2 Besluit gevoelige bestemmingen

Dit besluit is opgesteld om mensen die extra gevoelig zijn voor een matige luchtkwaliteit aanvullend te beschermen. Deze 'gevoelige bestemmingen' zijn scholen, kinderdagverblijven en verzorgings-, verpleeg- en bejaardentehuizen. Woningen en ziekenhuizen/klinieken zijn geen gevoelige bestemmingen.

De grootste bron van luchtverontreiniging in Nederland is het wegverkeer. Het Besluit legt aan weerszijden van rijkswegen en provinciale wegen zones vast. Bij rijkswegen is deze zone 300 meter, bij provinciale wegen 50 meter. Bij realisatie van 'gevoelige bestemmingen' binnen deze zones is toetsing aan de grenswaarden die genoemd zijn in de Wet luchtkwaliteit nodig. Het plangebied ligt op voldoende afstand van rijks- en provinciale wegen.

4.1.3.3 Situatie plangebied

In paragraaf 4.1.3.1 zijn voorbeelden van de lijst met categorieën van gevallen opgenomen, die niet in betekenende mate bijdragen aan de luchtverontreiniging. Gelet op de aard en omvang van dit project in vergelijking met de voorgenoemde categorieën, kan worden aangenomen dat voorliggend project ‘niet in betekenende mate bijdraagt’ aan de luchtverontreiniging.

Tevens wordt opgemerkt dat de functie op voldoende afstand gelegen is, gelet op de eisen staande in het Besluit gevoelige bestemmingen.

4.1.3.4 Conclusie

Het aspect 'luchtkwaliteit' vormt geen belemmering voor de uitvoerbaarheid van dit plan.

4.1.4.1 Algemeen

Zowel de ruimtelijke ordening als het milieubeleid stellen zich ten doel een goede kwaliteit van het leefmilieu te handhaven en te bevorderen. Dit gebeurt onder andere door milieuzonering. Onder milieuzonering wordt verstaan het aanbrengen van een voldoende ruimtelijke scheiding tussen milieubelastende bedrijven of inrichtingen enerzijds en milieugevoelige functies als wonen en recreëren anderzijds. De ruimtelijke scheiding bestaat doorgaans uit het aanhouden van een bepaalde afstand tussen milieubelastende en milieugevoelige functies. Die onderlinge afstand moet groter zijn naarmate de milieubelastende functie het milieu sterker belast. Milieuzonering heeft twee doelen:

• het voorkomen of zoveel mogelijk beperken van hinder en gevaar bij woningen en andere gevoelige functies;
• het bieden van voldoende zekerheid aan bedrijven dat zij hun activiteiten duurzaam onder aanvaardbare voorwaarden kunnen uitoefenen.

Voor het bepalen van de aan te houden afstanden wordt de VNG-uitgave "Bedrijven en Milieuzonering" uit 2009 gehanteerd. Deze uitgave bevat een lijst, waarin voor een hele reeks van milieubelastende activiteiten (naar SBI-code gerangschikt) richtafstanden zijn gegeven ten opzichte van milieugevoelige functies. De lijst geeft richtafstanden voor de ruimtelijk relevante milieuaspecten geur, stof, geluid en gevaar. De grootste van de vier richtafstanden is bepalend voor de indeling van een milieubelastende activiteit in een milieucategorie en daarmee ook voor de uiteindelijke richtafstand. De richtafstandenlijst gaat uit van gemiddeld moderne bedrijven. Indien bekend is welke activiteiten concreet zullen worden uitgeoefend, kan gemotiveerd worden uitgegaan van de daadwerkelijk te verwachten milieubelasting, in plaats van de richtafstanden. De afstanden worden gemeten tussen enerzijds de grens van de bestemming die de milieubelastende functie(s) toelaat en anderzijds de uiterste situering van de gevel van een milieugevoelige functie die op grond van het bestemmingsplan mogelijk is. Hoewel deze richtafstanden indicatief zijn, volgt uit jurisprudentie dat deze afstanden als harde eis gezien worden door de Raad van State bij de beoordeling of woningen op een passende afstand van bedrijven worden gesitueerd.

4.1.4.2 Gebiedstypen

Volgens de VNG-uitgave "Bedrijven en Milieuzonering" dient eerst te worden beoordeeld of in de omgeving sprake is van een 'rustige woonwijk' of een 'gemengd gebied'. Een rustige woonwijk is een woonwijk die is ingericht volgens het principe van functiescheiding. Overige functies komen vrijwel niet voor. Langs de randen is weinig verstoring van verkeer. In de VNG-uitgave wordt het buitengebied veelal gerekend tot het omgevingstype 'rustige woonwijk'. Een 'gemengd gebied' is een gebied met een matige tot sterke functiemenging. Direct naast woningen komen andere functies voor zoals winkels, horeca en kleine bedrijven. Ook lintbebouwing in het buitengebied met overwegend agrarische en andere bedrijvigheid kan als gemengd gebied worden beschouwd. Gebieden die direct langs de hoofdinfrastructuur liggen, behoren eveneens tot het omgevingstype gemengd gebied. Hier kan de verhoogde milieubelasting voor geluid de toepassing van kleinere richtafstanden rechtvaardigen. Geluid is voor de te hanteren afstand van milieubelastende activiteiten veelal bepalend.

Het plangebied ligt in het buitengebied van Winterswijk, waar sprake is van veel natuur en een rustige omgeving. Echter bevinden er nabij het erf van het plangebied vele functies en activiteiten. Er liggen verschillende woonpercelen, enkele bedrijfsfuncties en een recreatieve functie. Zodoende is er sprake van een sterke functiemenging. Daarom wordt voor dit plan uitgegaan van het omgevingstype 'gemengd gebied'.

4.1.4.3 Situatie plangebied

Algemeen 

Aan de hand van vorenstaande regeling is onderzoek verricht naar de feitelijke situatie. De VNG-uitgave 'Bedrijven en Milieuzonering' geeft een eerste inzicht in de milieuhinder van inrichtingen. Er wordt bij het realiseren van nieuwe bestemmingen gekeken te worden naar de omgeving waarin de nieuwe bestemmingen gerealiseerd worden. Hierbij spelen twee vragen en rol:

• 1. past de nieuwe functie in de omgeving? (externe werking);
• 2. laat de omgeving de nieuwe functie toe? (interne werking).

Externe werking

Hierbij gaat het met name om de vraag of de voorgenomen ruimtelijke ontwikkeling leidt tot een situatie die, vanuit hinder of gevaar bezien, in strijd is te achten met een goede ruimtelijke ordening. Daarvan is sprake als het woon- en leefklimaat van omwonenden wordt aangetast.

Voorliggend bestemmingsplan ziet toe op een planologische wijziging van agrarische cultuurgronden naar de bestemmingen groen, natuur, recreatie, tuin en water. Hierna wordt per functie in het plangebied ingegaan op de externe werking.

Recreatie

Binnen de bestemming 'recreatie' zijn ter plaatse van de aanduidingen verschillende recreatieve activiteiten mogelijk. Hiervan betreft volgens de VNG-uitgave een 'Kampeerterreinen, vakantiecentra, e.d. (met keuken) ' de activiteit met milieubelasting 3.1, waarbij een richtafstand van 50 m voor het aspect geluid geldt. Binnen 50 m bevinden er zich geen woningen van derden.

Bedrijfswoningen

Ten aanzien van de bedrijfswoningen wordt opgemerkt dat de functie 'wonen' geen milieubelastende functie voor de omgeving betreft. Omdat de bedrijfswoningen tot de inrichting behoren hoeven deze woningen niet te worden getoetst in het kader van de externe werking.

Gast- en zorgboerderij

Binnen het plangebied wordt een 'gast- en zorgboerderij' toegestaan. De activiteiten met betrekking tot de gast- en zorgboerderij hebben betrekking op dagrecreatie, het houden van vee (paardenstal en paardenbak), opslag van natuur-voorzieningen, workshop, een cursusruimte, een boerderijwinkel en de zorg van cliënten. Een dergelijke combinatie van functies wordt niet expliciet genoemd in de VNG-uitgave. Ook betreffen dit functies die in de huidige bestemming al mogelijk zijn. Daarbij wordt opgemerkt dat, op het houden van vee na, het allemaal lichte bedrijfsmatige functies zijn waarvoor milieucategorie 1 of 2 geldt, zoals 'persoonlijke dienstverlening n.e.g.', 'kantoor', 'akkerbouw en tuinbouw' en 'dagverblijven'. Voor de activiteit 'houden van vee' (paarden) geldt een milieucategorie van 3.1, met een grootste richtafstand geur 30 m (zie paragraaf 4.1.5) en 10 m voor de milieuaspecten stof, geluid en gevaar.

De afstand van de paardenstal tot aan de dichtstbijzijnde woning bedraagt circa 49 meter. De afstand van de woning tot aan de paardenbak bedraagt circa 41 meter. Ook wordt opgemerkt dat het een kleine paardenstal en paardenbak, zonder een lichtmast, betreft waardoor de verwachting is dat de milieubelasting, in verhouding met volwaardige agrarische bedrijven zal meevallen. Hiermee voldoet het aan de richtafstanden geluid, stof en gevaar. In paragraaf 4.1.5 (geur) wordt ingegaan op het aspect geur.

Zorgwoningen

De zorgwoningen worden solitair gerealiseerd op het terrein. De afstand tot andere recreatieve activiteiten op het terrein is in sommige gevallen circa 25 meter. Beargumenteerd wordt dat de cliënten in de zorgwoningen meedoen met de recreatieve activiteiten en dat de activiteiten tevens kleinschalig van aard zijn. De rust rondom de zorgwoningen wordt zodoende gewaarborgd. Enkel tijdens de buitenbijeenkomsten/evenementen zal het terrein in zijn volledigheid gebruikt worden ten behoeve van de camping. Geconcludeerd wordt dat de functies ter plekke van de zorgwoningen geen last van elkaar hebben.

Buitenbijeenkomst/evenement

Opgemerkt wordt dat het mogelijkheid is om 15 dagen per kalenderjaar buitenbijeenkomsten te organiseren, in de vorm van natuurbeleving, zingeving, levensbeschouwing en/of oude ambachten. Hiervoor wordt te zijner tijd getoetst of hier op basis van de APV een ontheffing moet worden aangevraagd. Dit zal plaatsvinden in overeenstemming met de geldende relevante wet- en regelgeving. Buitenbijeenkomsten/evenementen hebben volgens de VNG-uitgave een milieucategorie 2 met een richtafstand van 30 meter.

Naar aanleiding van de vraag van de gemeente is door Antea Group, in opdracht van De Zonnebloem, een akoestisch onderzoek uitgevoerd om in kaart te brengen wat de geluidbelasting is ten gevolge van de activiteiten die worden ontplooit ter plaatse van deze inrichting. Dit volledige onderzoek is toegevoegd als Bijlage 2 bij deze toelichting. Hieronder volgt een korte conclusie van het resultaat van het onderzoek.

Akoestisch onderzoek

De economische hoofdactiviteit van De Zonnebloem is verschoven van agrarisch activiteiten naar zorgopvang, natuurrecreatie en educatie. Uit het akoestisch onderzoek is naar voren gekomen dat de inrichting in het geval van een representatieve bedrijfssituatie voldoet aan het gestelde beoordelingskader met betrekking tot de goede ruimtelijke ordening en het Activiteitenbesluit milieubeheer. Hieronder wordt ten aanzien van de goede ruimtelijke ordening verstaan dat alle geluidbelastingen vallen in stap 3 van het VNG-stappenplan.

Ten aanzien de IBS wordt er ter plaatse van alle geluidgevoelige bestemmingen voldaan aan de eisen uit het APV met betrekking tot een langtijdgemiddeld beoordelingsniveau van 65 dB(A). Daarnaast zullen alle activiteiten in de dag- en/of avondperiode plaatsvinden. Hiermee wordt voldaan aan de eis uit het APV met betrekking tot de tijden waarop het muziekgeluid ten gehore mag worden gebracht. Tevens wordt er voldaan aan de eis dat ten hoogste 4 uur per dag muziekgeluid ten gehore wordt gebracht. Echter, wordt niet voldaan aan de eis dat alle activiteiten binnen moeten plaatsvinden. Naar aanleiding adviseren wij u om, op basis van artikel 4.3 lid 4 van het APV bij burgemeester en wethouders ontheffing aan te vragen voor deze criteria. Aangezien er ten aanzien van de bedrijfsduur, de tijden waarop het muziekgeluid ten gehore wordt gebracht en de geluidbelasting wordt voldaan aan het gestelde beoordelingskader is deze situatie akoestisch gezien gelijk aan de situatie waar de muziekactiviteiten binnen worden ontplooid. Hiermee is er akoestisch gezien ook geen belemmering tot het verlenen van deze ontheffing.

Interne werking

Hierbij gaat het om de vraag of de nieuwe functie in het plangebied hinder ondervindt van bestaande functies in de omgeving, en omgekeerd of omliggende bedrijven in bedrijfsvoering of ontwikkelingsmogelijkheden worden belemmerd. In dit geval zijn de bedrijfswoningen en de zorgwoningen in het plangebied aan te merken als een milieugevoelig objecten.

In de omgeving van het plangebied komen hoofdzakelijk verspreid liggen woonerven, agrarische bedrijfsbestemmingen, bedrijfspercelen, recreatiegronden en groenpercelen. Concreet gaat het om de bedrijfsbestemming aan de Slingeweg 10-10a, recreatiepark 'Het Winkel' gelegen aan 'De Slingeweg 20' en de agrarische bedrijven aan de Meester Brouwerlaan 2 en 1.

Bedrijfsbestemming - De Slingeweg 10-10a
Op basis van het geldende planologisch regime is ter plaatse van De Slingeweg 10 een agrarisch hulpbedrijf toegestaan. Een dergelijke functie wordt op basis van VNG-uitgave aangemerkt als milieucategorie 3.1, met een grootste richtafstand van 30 meter voor het aspect 'geluid'. De afstand tot het bestemmingsvlak van dit bedrijf en de uiterste situering van de dichtstbijzijnde bedrijfswoning in het plangebied (o.b.v. maximale planologische mogelijkheden) bedraagt circa 94 meter. Aan de richtafstand wordt voldaan.

Recreatiepark - De Slingeweg 20

Op basis van het geldende planologisch regime is ter plaatse van De Slingeweg 20 een recreatiepark toegestaan. Een dergelijke functie wordt op basis van VNG-uitgave aangemerkt als 'Kampeerterreinen, vakantiecentra, e.d. (met keuken)' met een milieucategorie 3.1, met een grootste richtafstand van 30 meter voor het aspect 'geluid'. De afstand tot het bestemmingsvlak van dit bedrijf en de uiterste situering van de dichtstbijzijnde bedrijfswoning in het plangebied (o.b.v. maximale planologische mogelijkheden) bedraagt circa 80 meter. Aan de richtafstand wordt voldaan.

Agrarische bouwvlakken - Meester Brouwerlaan 2 en 1
Op basis van het geldende planologische regime zijn op deze locaties zowel grondgebonden agrarische bedrijven als intensieve veehouderijen toegestaan. Voor veehouderijen geldt, op basis van de VNG-uitgave 'Bedrijven en milieuzonering', veelal de grootste richtafstand voor het aspect geur. In het geval van veehouderijen zijn echter niet de adviesafstanden maar de wettelijk aan te houden afstanden of de berekenende geuremissiecontouren voor vergunningsplichtige veehouderijbedrijven bepalend. Hier wordt in paragraaf 4.1.5 nader op ingegaan.

Ter plaatse aan de Meester Brouwerlaan 1 en 2 zijn (melkrund)veehouderijen aanwezig. Voor (melkrund)veehouderijen geldt, het aspect 'geur' buiten beschouwing latend, een grootste richtafstand van 30 meter voor het aspect 'geluid'. De Meester Brouwerlaan 2 bevindt zich op circa 160 m en de Meester Brouwerlaan 1 bevindt zich op circa 290 m afstand. In alle gevallen wordt dan ook voldaan aan de richtafstanden.

Concluderend wordt dat er plaatsen van het plangebied sprake is van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat. Omgekeerd worden omliggende (agrarische) bedrijven niet in hun bedrijfsvoering en uitbreidingsmogelijkheden belemmerd. Tenslotte wordt opgemerkt dat de huidige bedrijfswoning reeds beschermd tegen de hiervoor genoemde milieubelastende functies.

4.1.4.4 Conclusie

Het aspect 'milieuzonering' vormt geen belemmering voor de uitvoerbaarheid van dit bestemmingsplan.

4.1.5.1 Wet geurhinder en veehouderij & Activiteitenbesluit

De Wet geurhinder en veehouderij (Wgv) vormt het toetsingskader voor vergunningsplichtige veehouderijen, als het gaat om geurhinder. Voor meldingsplichtige veehouderijbedrijven is het beoordelingskader voor geurhinder opgenomen in het Activiteitenbesluit.

De Wgv stelt één landsdekkend beoordelingskader met een indeling in twee categorieën. Voor diercategorieën waarvan de geuremissie per dier is vastgesteld, wordt deze waarde uitgedrukt in een ten hoogste toegestane geurbelasting op een geurgevoelig object. Voor de andere diercategorieën is die waarde een wettelijke vastgestelde afstand die ten minste moet worden aangehouden.

Voor diercategorieën waarvoor in de Wgv een geuremissie per dier is vastgesteld geldt dat, binnen een concentratiegebied, de geurbelasting op geurgevoelige objecten binnen de bebouwde kom niet meer dan 3 odeur units per kubieke meter lucht mag bedragen. Voor geurgevoelige objecten buiten de bebouwde kom mag deze niet meer bedragen dan 14 odeur units per kubieke meter lucht.

Op grond van de Wet geurhinder en veehouderij (Wgv) dient voor diercategorieën waarvoor per dier geen geuremissie is vastgesteld (bijvoorbeeld melkkoeien en paarden) en een geurgevoelig object de volgende afstanden aangehouden te worden:

• ten minste 100 meter indien het geurgevoelige object binnen de bebouwde kom is gelegen, en
• ten minste 50 meter indien het geurgevoelige object buiten de bebouwde kom is gelegen.

4.1.5.2 Situatie plangebied

Gast- en zorgboerderij

In voorliggend geval wordt een paardenstal en paardenbak gelegaliseerd op het erf van de zorg- en gastboerderij. Het plangebied bevindt zich buiten de bebouwde kom en het gaat hier om dieren waarvoor er geen geuremissie is vastgesteld (paarden). De vaste afstand welke aangehouden moet worden is 30 m. De afstand tussen de paardenstal en geurgevoelig object bedraagt 49 m en de afstand van de paardenbak tot het geurgevoelige object bedraagt circa 41 m. In voorliggend geval wordt ook beargumenteerd dat het gaat om maximaal 15 paarden. De paarden worden ingezet bij de verzorging van de cliënten en zullen zodoende hobbymatige 'gebruikt' worden. Het is tevens niet aannemelijk dat de paarden tegelijkertijd in de paardenbak aanwezig zullen zijn. Tevens wordt de paardenbak niet voorzien van verlichting. Vorenstaande zorgt ervoor dat de hinder relatief zal meevallen en er wordt voldaan aan de richtafstanden.

Agrarische bouwvlakken - Meester Brouwerlaan 2 en 1
Aan de Meester Brouwerstraat 1 en 2 is een bouwvlak aanwezig. Er zou planologisch gezien een intensieve veehouderij gerealiseerd kunnen worden. De laatste jaren zijn ter plekke twee (voormalige) (melkrund)veehouderijen gevestigd. Gezien de afstand tussen de veehouderijen en de geurgevoelige objecten in het plangebied wordt verwacht dat in ter plekke van de bedrijfswoningen sprake zal zijn van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat. Omgekeerd worden de agrarische bedrijf niet beperkt, aangezien in alle gevallen reeds aanwezige geurgevoelige functies (o.a. wonen) van derden dichter op de aanwezige veehouderijen zijn gelegen en hiermee maatgevend zijn voor de ontwikkelmogelijkheden van de veehouderijen.

In afbeelding 4.2 is in aanvulling op vorenstaande een uitsnede van de kaart met de beoordeling van het leefklimaat op basis van de achtergrondbelasting ten aanzien van de geurhinder weergegeven. Deze kaart is afkomstig uit de plan MER voor het buitengebied Winterswijk. Ter plaatse van het plangebied (blauwe cirkel) wordt het leefklimaat aangemerkt als 'zeer goed'.

Afbeelding 4.2: Uitsnede PlanMER (bron: gemeente Winterswijk)

4.1.5.3 Conclusie

Het aspect 'geur' vormt geen belemmering voor de uitvoerbaarheid van dit plan.

4.1.6.1 Algemeen

Het aspect externe veiligheid betreft het risico op een ongeval waarbij een gevaarlijke stof aanwezig is. Deze gevaarlijke stoffen kennen twee verschillende bronnen. Dit zijn de stationaire bronnen (chemische fabriek, lpg-vulpunt) en de mobiele bronnen (route gevaarlijke stoffen). Er wordt onderscheid gemaakt tussen de kans op een ramp en het aantal mogelijk slachtoffers, dit is respectievelijk het plaatsgebonden risico en het groepsrisico. Het plaatsgebonden risico biedt burgers in hun woonomgeving een minimum beschermingsniveau tegen gevaarlijke stoffen. Het groepsrisico heeft een oriënterende waarde en voor het plaatsgebonden risico geldt een grenswaarde voor kwetsbare objecten en een richtwaarde voor beperkt kwetsbare objecten.

Het plaatsgebonden risico mag in principe nergens groter zijn dan 1 op 1 miljoen (ofwel 10-6). Dit is de kans dat een denkbeeldig persoon, die zich een jaar lang permanent op de betreffende plek bevindt (de plek waarvoor het risico is uitgerekend), dodelijk verongelukt door een ongeval. Deze kans mag niet groter zijn dan eens in de miljoen jaar. Elke ruimtelijke ontwikkeling wordt getoetst aan het plaatsgebonden risico van 10-6 als grenswaarde.

Het groepsrisico geeft de kans aan dat in één keer een groep mensen die zich in de omgeving van een risicosituatie bevindt, dodelijk door een ongeval wordt getroffen. Het groepsrisico legt een relatie tussen de kans op een ramp en het aantal mogelijke slachtoffers. Bij groepsrisico is het dan ook niet een contour die bepalend is, maar het aantal mensen dat zich gedurende een bepaalde periode binnen de effectafstand van een risicovolle activiteit ophoudt. Welke kans nog acceptabel wordt geacht, is afhankelijk van de omvang van de ramp. Een ongeval met 100 doden leidt tot meer ontwrichting, leed en emoties, dan een ongeval met 10 dodelijke slachtoffers. Aan de kans op een ramp met 100 doden wordt dan ook een grens gesteld die een factor honderd lager ligt dan voor een ramp met 10 doden.

In het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi, stb. 250, 2004) wordt verder een verantwoordingsplicht (door de overheid) voor het groepsrisico rond inrichtingen wettelijk geregeld. De verantwoording houdt in dat wordt aangegeven of risico's acceptabel zijn en welke maatregelen worden genomen om de risico's te verkleinen.

4.1.6.2 Planspecifiek

Aan hand van de Risicokaart is een inventarisatie verricht van risicobronnen in en rond het plangebied. Op de Risicokaart staan meerdere soorten risico's, zoals ongevallen met brandbare, explosieve en giftige stoffen, grote branden of verstoring van de openbare orde. In totaal worden op de Risicokaart dertien soorten rampen weergegeven.

In afbeelding 4.3 is een uitsnede van de risicokaart ter plaatse van het plangebied (blauwe cirkel) weergegeven.

Afbeelding 4.3: Uitsnede risicokaart (bron: risicokaart.nl)

Uit de inventarisatie blijkt dan ook dat het plangebied:

• zich niet bevindt binnen de risicocontour van Bevi- en Brzo-inrichtingen danwel inrichtingen die vallen onder het Vuurwerkbesluit (plaatsgebonden risico);
• zich niet bevindt binnen een gebied waarbinnen een verantwoording van het groepsrisico nodig is;
• niet ligt binnen de veiligheidsafstanden van het vervoer gevaarlijke stoffen;
• niet ligt binnen de veiligheidsafstanden van buisleidingen voor het vervoer van gevaarlijke stoffen.

4.1.6.3 Conclusie

Een en ander brengt met zich mee dat het project in overeenstemming is met wet- en regelgeving ter zake van externe veiligheid.

4.1.7.1 Algemeen

Kunstmatige verlichting kan hinder geven voor de mens en natuur. Ook kan er horizonvervuiling zijn door kuntstmatig licht. Kunstmatige verlichting komt voor bij functies, zoals (autosnel)wegen, woonkernen, industrie- en bedrijventerreinen, glastuinbouwbedrijven, sportterreinen en paardenbakken.

De hinder van kunstmatige verlichting hangt af van de aard, intensiteit, duur en plaats van de verlichting. Maar ook door de kans op blootstelling. Dit hangt samen met de omgeving en aan de leefwijze van mens en dier.

Er zijn drie soorten effecten van kunstmatige verlichting:

• hinder voor de mens
• hinder/verstoring voor de natuur
• horizonvervuiling

Hinder bij mensen ontstaat wanneer men zich niet kan onttrekken aan het aanwezige kunstlicht, terwijl er wel behoefte aan is. Bijvoorbeeld om te kunnen rusten of slapen. Bij de beoordeling van lichthinder voor mensen wordt er een afweging gemaakt tussen maatschappelijke belangen (veiligheid op straat of bijvoorbeeld bruikbaarheid sportvelden) en de hinderbeleving.

Nachtelijk kunstmatige verlichting kan het gedrag van dieren (negatief) beïnvloeden. Naast mogelijke aanpassingen van de levenscyclus aan de kunstmatige verlichting, kan er sprake zijn van desoriëntatie, afstoting of aantrekking.

Bij horizonvervuiling/donkertebescherming gaat het om de zichtbaarheid van licht op langere afstand. Bijvoorbeeld het zichtbaar zijn van een open stal of een verlicht sportveld in een open landschap. Het gaat hierbij om grotere afstanden. Er is dan geen direct licht meer te meten van een lamp. Het licht is nog wel zichtbaar. Het gaat dan om een afstand tot vijf a tien kilometer.

4.1.7.2 Situatie plangebied

In dit geval gaat het om een gast- en zorgboerderij, zorgwoningen en een camping waarbij rekening wordt gehouden met de biodiversiteit en de landschappelijke aspecten ter plaatse. Kunstlicht wordt waar mogelijk zo veel mogelijk voorkomen. Er wordt benadrukt dat de paardenbak niet voorzien wordt van verlichting (lichtmasten).

4.1.7.3 Conclusie

Het aspect 'licht' vormt geen belemmering voor de voorgenomen ontwikkeling.

4.1.8.1 Algemeen

De milieueffectrapportage (m.e.r.) is een hulpmiddel om bij diverse procedures het milieubelang een volwaardige plaats in de besluitvorming te geven. De m.e.r.-procedure is gekoppeld aan de “moederprocedure”. Dit is in dit geval de bestemmingsplanprocedure. Een m.e.r. is verplicht bij de voorbereiding van plannen en besluiten van de overheid die kunnen leiden tot belangrijke nadelige gevolgen voor het milieu. Bepalend hierbij is de activiteit (of zijn de activiteiten) waarop het plan of besluit betrekking heeft.

In het Besluit m.e.r. neemt het bestemmingsplan een bijzondere positie in, want het kan namelijk tegelijkertijd opgenomen zijn in zowel kolom 3 als in kolom 4 van het Besluit m.e.r.. Of het bestemmingsplan in deze gevallen voldoet aan de definitie van het plan uit kolom 3 of aan de definitie van het besluit uit kolom 4 is afhankelijk van de wijze waarop de activiteit in het bestemmingsplan wordt bestemd. Als voor de activiteit eerst één of meerdere uitwerkings- of wijzigingsplannen moeten worden vastgesteld dan is sprake van 'kaderstellend voor' en voldoet het bestemmingsplan aan de definitie van het plan. Is de activiteit geheel of gedeeltelijk als eindbestemming opgenomen voldoet het aan de definitie van het besluit.

Een belangrijk element in het Besluit m.e.r. is het (in feite) indicatief maken van de gevalsdefinities (de drempelwaarden in kolom 2 in de D-lijst). Dit betekent dat het bevoegd gezag meer moet doen dan onder de oude regelgeving. Kon vroeger worden volstaan met de mededeling in het besluit dat de omvang van de activiteit onder de drempelwaarde lag en dus geen m.e.r. (beoordeling) noodzakelijk was, onder de nu geldende regeling moet een motivering worden gegeven. Voor deze toets wordt de term vormvrije m.e.r.-beoordeling gehanteerd. In deze paragraaf vindt deze vormvrije m.e.r.-beoordeling plaats.

4.1.8.2 Situatie plangebied

Het plangebied ligt op circa 2,3 kilometer afstand van het Natura 2000- gebied 'Bekendelle'. en 2,5 kilometer afstand van het natura 2000-gebied 'Willinks Weust'. Gelet op de ruime afstand tot Natura-2000 gebieden alsmede de resultaten uit het stikstofonderzoek (zie ook paragraaf 4.3.4) wordt geconcludeerd dat er geen sprake is van de aantasting van de instandhoudingsdoelstelingen van een Natura-2000 gebied. Een passende beoordeling op basis van artikel 2.8, lid 1 van de Wet natuurbescherming is in het kader van dit bestemmingsplan dan ook niet noodzakelijk, aangezien er geen significante negatieve effecten zijn te verwachten. Er is dus geen sprake van een m.e.r.-plicht op basis van artikel 7.2a van de Wet milieubeheer.

4.1.8.3 Drempelwaarden Besluit m.e.r.

De voorgenomen ontwikkeling wordt mogelijk gemaakt door de herziening van het bestemmingsplan. Dit betekent dat voorliggende ontwikkeling m.e.r.-(beoordelings)plichtig is, indien activiteiten worden mogelijk gemaakt die genoemd worden in onderdeel C of D van het Besluit m.e.r. en de daarin opgenomen drempelwaarden overschrijden.

In het voorliggende geval is geen sprake van activiteiten die op grond van onderdeel C van het Besluit milieueffectrapportage m.e.r.-plichtig zijn. Wel is sprake van een activiteit die is opgenomen in onderdeel D 10 van het Besluit m.e.r., namelijk: 'de aanleg, wijziging of uitbreiding van: e. permanente kampeer- en caravanterreinen'

Aangezien hier in dit geval sprake van is dient te worden getoetst of sprake is van m.e.r-beoordelingsplicht. Hier is sprake van indien de activiteiten betrekking heeft op:

• 1. 250.000 bezoekers of meer per jaar;
• 2. een oppervlakte van 25 hectare of meer;
• 3. 100 ligplaatsen of meer of;
• 4. een oppervlakte van 10 hectare of meer in een gevoelig gebied.

Gezien de drempelwaarden kan worden geconcludeerd dat voor dit bestemmingsplan geen sprake is van een m.e.r.-beoordelingsplicht. Echter, zoals ook in het voorgaande aangegeven, dient ook wanneer ontwikkelingen onder drempelwaarden blijven, het bevoegd gezag zich er van te vergewissen of activiteiten geen aanzienlijke milieugevolgen kunnen hebben.

Gelet op de aard- en omvang van de voorgenomen ontwikkeling is het de vraag om er sprake is van een 'stedelijk ontwikkelingsproject' als bedoeld in onderdeel D 11.2 van het Besluit milieueffectrapportage. Uit jurisprudentie (ABRvS 18 juli 2018, ECLI:NL:RVS:2018:2414) volgt dat het antwoord op deze vraag afhankelijk is van de concrete omstandigheden van het geval, waarbij onder meer aspecten als de aard en de omvang van de voorziene ontwikkeling moet worden beoordeeld of sprake is van een stedelijk ontwikkelingsproject. Niet relevant is of per saldo aanzienlijke negatieve gevolgen voor het milieu kunnen ontstaan.

Voor de ontwikkeling is een aanmeldnotitie m.e.r.-beoordeling opgesteld. Uit deze aanmeldnotitie is gebleken dat ten gevolge van het plan geen significant negatieve effecten op de omgeving zullen optreden. Voor een uitgebreide beschrijving van de milieueffecten wordt verwezen naar de aanmeldnotitie m.e.r.-beoordeling, opgenomen in Bijlage 3 van deze toelichting.

4.1.8.4 Conclusie

Op basis van de beoordeling en op basis van de behandelde milieu- en omgevingsaspecten, kan geconcludeerd worden dat het milieubelang van onderhavig plan voldoende mate is afgewogen. Gelet op de kenmerken van het project (zoals het karakter in vergelijking met de drempelwaarden uit het Besluit m.e.r.), de plaats van het project en de kenmerken van de potentiële effecten zullen geen belangrijke negatieve milieugevolgen optreden.

4.2.1.1 Cultuurhistorie

Onder de noemer Modernisering Monumentenzorg (MoMo) heeft het Rijk in 2009 een aanzet gegeven voor een goede afweging van het belang van de cultuurhistorie in de ruimtelijke ordening. Gepleit wordt voor een verantwoorde verankering van de integrale cultuurhistorie in structuurvisies, bestemmingsplannen en milieueffectrapportages. Het voornaamste doel hiervan is om het cultuurhistorische karakter van Nederland op gebiedsniveau te behouden en te versterken. De aandacht voor cultuurhistorie is ook wettelijk vastgelegd in het Besluit ruimtelijke ordening. Artikel 3.1.6 onder 2 van dit Besluit geeft aan dat “een beschrijving van de wijze waarop met de in het gebied aanwezige cultuurhistorische waarden en in de grond aanwezige of te verwachten monumenten rekening is gehouden” in het bestemmingsplan moet worden opgenomen.

4.2.1.2 Archeologie

Op 16 januari 1992 is in Valletta (Malta) het Europees Verdrag inzake de bescherming van het archeologisch erfgoed (Verdrag van Malta) ondertekend. Het Nederlandse parlement heeft dit verdrag in 1998 goedgekeurd. Het Verdrag van Malta voorziet in bescherming van het Europees archeologisch erfgoed onder meer door de risico's op aantasting van dit erfgoed te beperken. Deze bescherming is in Nederland wettelijk verankerd in de Erfgoedwet. In het kader van een goede ruimtelijke ordening in relatie tot de Erfgoedwet kan vooronderzoek naar mogelijke waarden nodig zijn. Om deze reden zijn alle gronden in Winterswijk geïnventariseerd en beoordeeld op mogelijk aanwezige archeologische relicten. Er worden 4 waarden onderscheiden, iedere categorie kent een eigen verwachting op vondsten, waarbij 1 de hoogste verwachtingswaarde is en 4 de laagste.

4.2.2.1 Cultuurhistorie

Het plangebied ligt in nationaal landschap. Doordat de bestaande situatie in het plangebied wordt verbeterd door het geheel landschappelijk goed in te passen, heeft de ontwikkeling een positieve invloed op het nationaal landschap. Verder is de bestaande openheid en hoogteverschillen in het landschap vastgelegd in het huidige bestemmingsplan "Buitengebied Winterswijk", voor het behoud, de bescherming en/of herstel van de waarde van het landschap. Deze aanduiding wordt in voorliggend bestemmingsplan overgenomen. Verder zijn er rondom het plangebied geen gemeentelijke- of rijksmonumenten aanwezig die negatief worden beïnvloed door de voorgenomen ontwikkeling.

4.2.2.2 Archeologie

Voor verschillende delen in het plangebied gelden de dubbelbestemmingen 'Waarde - Archeologische - verwachting 1' tot en met 'Waarde - Archeologische verwachting 4' ter bescherming van de mogelijk aanwezige archeologische waarden. Voor gronden met deze bescherming gelden verschillende eisen met betrekking op het oprichten van bouwwerken en de diepte in de grond. Onderstaande tabel staat aangegeven wanneer er een archeologisch onderzoek moet plaatsvinden:

Onderhavig plan voorziet in de sloop van illegale bebouwing en de realisatie van enkele bouwwerken. De bouwwerken welke gerealiseerd worden zijn echter zeer kleinschalig gezien de oppervlakte en overschrijden de genoemde oppervlakten uit de tabel niet. Opgemerkt wordt dat de zorgwoningen en kampeermiddelen mobiel zijn en niet zorgen voor bodemingrepen (dieper dan 0,3 m) en daarmee mogelijke bodemverstoringen. Verder archeologisch onderzoek is niet noodzakelijk. De geldende archeologische dubbelbestemmingen worden in dit bestemmingsplan overgenomen, ter bescherming van de mogelijk aanwezige archeologische waarden.

4.2.2.3 Conclusie

Het aspect 'Cultuurhistorie en archeologie' vormt geen belemmering voor de uitvoerbaarheid van dit plan.

4.3.4.1 Gebiedsbescherming

Natura 2000-gebieden

Nederland heeft aan de hand van een vergunningenstelsel een zorgvuldige afweging gewaarborgd rond projecten die gevolgen kunnen hebben voor Natura 2000-gebieden. In afbeelding 4.4 is de ligging van het plangebied (rode omlijning) ten opzichte van de Natura 2000 weergegeven.

Het plangebied ligt op circa 2,3 kilometer afstand van het Natura 2000- gebied 'Bekendelle', en 2,5 kilometer afstand van het natura 2000-gebied 'Willinks Weust'. Van directe negatieve effecten is dan ook geenszins sprake. Om de stikstofemissie als gevolg van de voorgenomen ontwikkeling in beeld te brengen is in dit geval is een stikstofdepositieberekening uitgevoerd door Van Doormaal Advies. Hierna wordt op de belangrijkste resultaten ingegaan. Het volledige AERIUS-rapport is als Bijlage 6, bij deze toelichting opgenomen.

Afbeelding 4.4: Uitsnede risicokaart (bron: risicokaart.nl)

Het plangebied ligt op circa 2,3 kilometer afstand van het Natura 2000- gebied 'Bekendelle', en 2,5 kilometer afstand van het natura 2000-gebied 'Willinks Weust'. Gezien de aard en omvang van de ontwikkeling in relatie tot de ruime afstand tot Natura 2000-gebied wordt geconcludeerd dat geen sprake zal zijn van een aantasting va

Gezien de kleinschaligheid van de ontwikkeling, waarbij geen sprake zijn van een geringe sloop- of bouwwerkzaamheden en de afstand tot Natura 2000-gebieden, wordt gesteld dat negatieve effecten op de instandhoudingsdoelen van de betreffende Natura 2000-gebieden uitgesloten zijn.

Stikstofdepositie

Om inzicht te krijgen in een mogelijke stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden zijn de mogelijke NOx en NH3 emitterende bronnen onderzocht. In voorliggend geval is enkel het gebruiksverkeer van toepassing.

Wanneer deze bron wordt ingevoerd in de AERIUS-calculator blijkt dat er geen sprake is van rekenresultaten hoger dan 0,00 mol/ha/j. Er is daarmee geen sprake van een stikstofdepositie met mogelijk significant negatief effect op Natura 2000-gebieden.

Geconcludeerd wordt dat er in de gebruiksfase geen sprake is van stikstofdepositie hoger dan 0,00 mol/ha/j. Het project is in het kader van de Wet natuurbescherming, ten aanzien van de effecten van stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden, niet vergunningplichtig.

Natuurnetwerk Nederland (NNN), Groene Ontwikkelzone (GO) en GNN (Gelders Natuurnetwerk)

Het Natuurnetwerk Nederland (NNN) is de kern van het Nederlandse natuurbeleid. Het NNN is in provinciale structuurvisies uitgewerkt. In of in de directe nabijheid van het NNN geldt het 'nee, tenzij'- principe. In principe zijn er geen ontwikkelingen toegestaan als zij de wezenlijke kenmerken of waarden van het gebied aantasten. In afbeelding 4.3 is de ligging van het plangebied ten opzichte van het NNN weergegeven.

Het plangebied ligt binnen de Groene Ontwikkelingszone en het Gelders Natuurnetwerk. Een bestemmingsplan voor gronden gelegen binnen de Groene ontwikkelingszone en het Gelders Natuurnetwerk kan een nieuwe kleinschalige ontwikkeling mogelijk maken. Voorwaarde is dat het nieuwe erf landschappelijk ingepast dient te worden, waardoor sprake is van een per saldo substantiële versteking van de kernkwaliteiten van de Groene ontwikkelingszone. Het plangebied wordt landschappelijk ingepast en er is daarom sprake van een er saldo substantiële versteking van de kernkwaliteiten van de Groene ontwikkelingszone. Door de landelijke inpassing op te nemen in het bestemmingsplan, leiden de voorgenomen activiteiten niet tot wettelijke consequenties.

Tot slot wordt opgemerkt dat de gemeente Winterswijk en de provincie Gelderland samen tot overeenstemming zijn gekomen met de wijziging van de grenzen van de GO en het GNN.

Kernkwaliteiten GO

Het plangebied ligt deels binnen het gebied wat door de provincie Gelderland in haar Omgevingsvisie is benoemd als GO. De provincie streeft naar een compact en hoogwaardig stelsel van onderling verbonden natuurgebieden; de GO. De GO heeft een dubbele doelstelling. Er wordt ruimte geboden voor verdere economische ontwikkeling in combinatie met een (substantiële) versterking van de samenhang tussen aangrenzende en inliggende natuurgebieden.

De zone bestaat uit terreinen met een andere bestemming dan bos of natuur die ruimtelijk vervlochten zijn met het GNN. Het gaat met name om landbouwgrond, maar ook om gebieden voor verblijfs- en dagrecreatie, infrastructuur, (bedrijfs)woningen en bedrijven. De Ecologische verbindingszones en weidevogelgebieden zijn onderdeel van de GO. Door de samenhang met de aangrenzende en inliggende natuur herbergt de ontwikkelzone ook deze specifieke kenmerkende natuurwaarden.

Door de dubbele doelstelling is er in de GO ruimte voor nieuwe ontwikkelingen en voor een uitbreiding van bestaande bedrijven, (bedrijfs)woningen en bouwwerken en andere functies, zolang de kernkwaliteiten niet worden aangetast. Bij een uitbreiding gaat het om het 'per saldo' niet significant aantasten (bij een beperkte uitbreiding) dan wel om het substantieel versterken (bij een grote uitbreiding) van de kernkwaliteiten.

Effectbeoordeling

Het plangebied ligt deels binnen de GO. Betreffende percelen zijn ook onderdeel van een NSW-landgoed. Hiervoor geldt dat de functies grondgebonden landbouw en het landgoedbedrijf - volgens de definitie van de Natuurschoonwet - een bijzondere behandeling verdienen, omdat beheer en onderhoud van het landschap deel uitmaken van hun bedrijfsvoering. Deze functies dragen direct bij aan de instandhouding van het landschap en daarmee ook aan de kernkwaliteiten.

Opgemerkt wordt dat in het plangebied geen houtopstanden gekapt worden. Een kapmelding bij de provincie Gelderland is niet van toepassing.

Bij de beoogde uitbreiding worden de kernkwaliteiten per saldo niet aangetast maar juist verder versterkt. Voorgenomen activiteiten leiden tot niet tot wettelijke consequenties in het kader van gebiedsbescherming.

4.3.4.2 Soortenbescherming

Wat betreft de soortbescherming is de Flora- en faunawet van toepassing. Hierin wordt onder andere de bescherming van dier- en plantensoorten geregeld. Bij ruimtelijke ontwikkelingen dient te worden getoetst of er sprake is van negatieve effecten op de aanwezige natuurwaarden. Als hiervan sprake is, moet ontheffing of vrijstelling worden gevraagd. Door Staring Advies is een Quickscan uitgevoerd om in te schatten wat het effect van de plannen is. Dit volledige onderzoek is te vinden als Bijlage 5, van deze toelichting.

Flora 

Het plangebied wordt gebruikt als grasland. De natuurlijke vegetatie in het plangebied bestaat uit algemene plantensoorten van voedselrijke omstandigheden. De vegetatie in het perceel is soortenarm met een dominantie van algemene grassoorten en lokaal een enkele plantensoort van voedselrijke omstandigheden als grote brandnetel, hondsdraf, madeliefje, paardenbloem species en vogelmuur. Bijzondere vegetaties met kenmerkende plantensoorten zijn niet in het plangebied aanwezig.

De Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF) (zie paragraaf 4.2.1 van Bijlage 5) maakt geen melding van beschermde plantensoorten voor de omgeving van het plangebied. Beschermde plantensoorten worden hier niet verwacht omdat er geen geschikte groeiplaatsen zijn, zo blijkt uit het veldonderzoek.

Fauna

Aanvullend onderzoek of het aanvragen van een ontheffing in het kader van de Wet natuurbescherming is niet noodzakelijk voor beschermde plant- en diersoorten.

Er moet wel rekening worden gehouden met mogelijke aanwezigheid van foerageergebied en vliegroutes van vleermuizen. Indien plaatsing van verlichting noodzakelijk is moeten mitigerende maatregelen uitgevoerd worden. Is dit niet (voldoende) mogelijk, en is het niet uit te sluiten dat de werkzaamheden een negatief effect kunnen hebben op foerageergebied en/of vliegroutes van vleermuizen, dan is aanvullend onderzoek en eventuele ontheffingsaanvraag noodzakelijk.

Er moet verder rekening worden gehouden met broedvogels. Activiteiten moeten bij voorkeur buiten het broedseizoen worden uitgevoerd of ruim voor aanvang van het broedseizoen gestart worden, waarbij voorkomen wordt dat broedvogels zich vestigen op de planlocaties. Werkzaamheden mogen in het broedseizoen plaatsvinden, zo lang er maar geen broedvogels verstoord worden.